De Week van … de Migratiedeal

OPINIE – Gezien het feit dat het vertrouwen in de politiek nog steeds zakt en de premier steeds meer gemor binnen ‘zijn’ partij en de coalitie krijgt, moet hij er van alles aan doen, om het blazoen weer te zuiveren. Eén van de zaken waar de premier hoopt snel op te kunnen scoren is de migratie(stop) cq -deal. In de serie ‘De Week van … ‘ wordt stilgestaan bij een aantal zaken die het ‘onderwerp’ de afgelopen week heeft meegemaakt of waar de media aandacht aan geschonken heeft. 

Gaat hij nu wel of gaat hij nu niet?  
Hét duo van Europa en de eerst aan te spreken personen van de Europese grenzen, premier Meloni van Italië en premier Rutte van Nederland – hadden de besprekingen voorbereid voor een Europees migratiedeal. Dit was nodig omdat men het gesprek aan zou gaan met de leider van Tunesië, president Kais Saied.
In eerste instantie zou premier Rutte niet meegaan, maar hoe dichter men kwam bij het moment supreme, hoe duidelijker het werd dat hij wel in de presidentiële vertrekken in Tunis of Carthago aanwezig zou zijn. Tenslotte zijn daar de vertrekken lekker koel. Dit in tegenstelling tot de huizen van de gemiddelde Tunesiër die nauwelijks zijn huis 1 graad gekoeld kan krijgen, anders dan met een goedkope ventilator. 

Het ultieme doel was dat Europa bakken vol geld naar Tunis zou sturen en dat de Tunesische politie en grenswachten een ‘heksenjacht’ zouden ontketenen op alle ‘zogenoemde’ illegale immigranten.

‘Deal van de Eeuw’
Volgens de landelijke media blijkt er helemaal geen akkoord te zijn over het tegenhouden van migranten bij de Europese grenzen. Daarentegen geeft premier Mark Rutte aan dat het gesprek ‘uitstekende overeenkomsten’ heeft opgeleverd. Hieraan zal de komende weken gewerkt gaan worden. Daarnaast geeft de media aan dat deze overeenkomsten nergens op papier staan, zelfs niet in de verklaring van de EU en Tunesië. Natuurlijk is dit weer een onderdeel van de nieuwe politiek: transparant zijn waar nodig en anders zo wazig mogelijk. Op die manier kan het verhaal verkocht worden aan de Tweede Kamer en aan de VVD-achterban.  

De leider van Tunesië heeft daarentegen laten weten dat Tunesië niet de grensbewaker kan en zal zijn van alle Europese landen. In gewone straattaal betekent dit dat de leider niet van plan is iets te doen, zonder dat er een flink bedrag tegenover staat.  
Dus kwam de altijd gulle EU maar meteen met 100 miljoen euro op de proppen. Dit is een eerste gedeelte en is bedoeld voor het zogenoemde Tunesische ‘grensmanagement’. Dat is wel zo mooi gezegd, maar management betekent dat er een beleid is, aanwijzingen zijn en druk van boven. Helaas zal dat niet van Tunis komen, want daar zijn andere gedachten. 
Daarnaast overweegt de EU de beurs nog iets verder open te trekken en 900 miljoen euro uit te trekken voor macro-economische ondersteuning. Maar de zak van Sinterklaas is nog lang niet leeg, want naast al deze miljoenen wordt er door de EU onmiddellijk – middels een directe Ideal overschrijving – 150 miljoen euro aan directe begrotingshulp overgemaakt. 

De vragen die nu boven komen, zijn: 1. Wat merken de Tunesiërs hiervan in de portemonnee; 2. Wat merken de migranten die nu in Tunesië zijn hiervan; 3. Waarom kan dit soort hulp niet aan de thuislanden van de migranten gegeven worden; 4. Waarom is dit soort hulp nog nooit aan de Palestijnen gegeven?  Zo maar wat vragen. 

Volgens andere media is het Supertrio – Ursula von der Leyen, Giorgia Meloni en Mark Rutte – naar Tunis gegaan met de opdracht dat de EU zorgt voor het geld en dat de leider van Tunesië de migranten tegenhoudt. In dit artikel werd gemeld dat de eerste 100 miljoen euro móet gaan naar de reddingsacties op zee, het bestrijden van mensensmokkel en het terugsturen op zee. Daaraan gekoppeld is dat de totale investering in de economie van Tunesië waarschijnlijk meer dan 1.6 miljard zal gaan worden. 

Die 3 opmerkingen van die eerste 100 miljoen, daar heb ik nu al moeite mee. Bijvoorbeeld over hoe ‘de reddingsacties op zee’ worden ingevuld. Aan de ene kant kan dit zijn, dat er helemaal niet meer gered gaat worden, dat er geen acties meer komen of dat men probeert dat er geen bootjes meer op zee gaan. Tja, dan wordt het weer mensenhandel met containers via de havens van Nederland en België. Oh nee, dat kan niet, daar men probeert de mensensmokkel tegen te gaan. Terugsturen op zee mag ook niet meer.  

Europa wil veel doen voor Tunesië, gelukkig maar en alhamdulillah. Maar men begint eerst met voorwaarden, zoals de hervorming van de overheid en de verlaging van subsidies op graan en brandstof. Daarnaast krijgt het land extra handelsvoordelen. Zo wordt Tunesië geholpen om duurzame energie op te wekken. Dit moet voor eigen gebruik zijn en voor de export naar Europa. Als men deze zin economisch bekijkt, zal het nét anders om gaan, want dat brengt meer op, en zullen de inwoners van Tunesië hier nauwelijks wat van merken. Voor 300 miljoen wordt een elektrakabeltje aangelegd tussen Tunesië en Italië en voor 150 miljoen een datakabeltje tussen Tunesië en Europa.  

De leider van Tunesië
De grote Leider, Kaïs Saied, is in 2019 tot president gekozen, maar heeft een interne coup gepleegd in 2021. Hierbij werd de premier ontslagen, het parlement ontbonden en regeert de leider per decreet. 
Daarnaast heeft de leider het idee dat er een ‘omvolkings’ complot bezig is zich te ontrollen in Tunesië, waardoor het land minder Arabisch zou worden en meer Afrikaans.  
Kais Saied heeft al wat ‘uitspraken’ gedaan over migranten uit Afrika, waardoor hij onder vuur is komen te liggen in met name het buitenland. Door de uitspraken is het racisme en de discriminatie van mensen uit Afrika alleen maar toegenomen.

Dit zal waarschijnlijk niet verminderen de komende tijd, waardoor de migrantenstroom alleen maar zal toenemen. 
De leider van het land draait als een blad aan een boom als het nodig is. Zaterdag wist de media nog te melden dat leider Saied geen grenswacht zal worden voor andere landen, maar zondag gaf hij aan dat Tunesië de grenswacht voor de EU zal worden. Natuurlijk in ruil voor geld. Kais Saied zegt ‘dicht bij het volk’ te staan, maar ondertussen zijn er wel lege schappen in de supermarkten, wachtrijen bij de benzinepompen, afhankelijkheid van import, subsidies op brood, kookolie en benzine. Bij elke schommeling op de wereldmarkt, is dit onmiddellijk te merken in de portemonnee van de gemiddelde Tunesiër. 

Ondertussen zijn veel Tunesiërs bang dat het land weer afzakt naar de tijd voor de Arabische lente van 2011. Opponenten worden verwijderd, prominente journalisten, activisten en oppositieleden gevangengezet. Zo mag Rached Ghannouchi, leider van de oppositiepartij Ennahda, een jaar lang de gevangenis van binnen bekijken. 

Tenslotte spreekt SDG 10 over het verminderen van de ongelijkheid tussen landen. In deze doelstelling van de VN wordt gemeld dat afgesproken is dat er gezorgd wordt voor het mogelijk maken van een ordelijke, veilige, regelmatige en verantwoordelijke migratie. Dit moet gebeuren via de implementatie van geplande en degelijk beheerde migratie beleidslijnen. Nederland heeft  de SDG’s van de VN mede ondertekend. Wanneer gaat de premier daar aan werken? 

(Bronnen: Trouw, NRC, Volkskrant, Amnesty, NOS, Khamakar News Agency) 

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek 

© Khamakar News Agency / 12.06.2023