OPINIE – Donderdag 11 januari en vrijdag 12 januari wordt de rechtszaak gehouden die door Zuid-Afrika is aangespannen tegen de bezetter van Palestina. Het is – volgens velen – een belangrijke rechtszaak, die door de gehele wereld wordt gevolgd. Maar of de Palestijnen er wat mee opschieten, is nog maar de vraag. De aanklagers van Zuid-Afrika willen dat de bezetter stopt met de genocidale daden tegenover Palestijnen. Ondertussen zijn betogers voor en tegen Palestina bezig met hun eigen demonstratie.
Het Internationaal Hof van Justitie
In de verschillende media wordt gesproken over het feit dat Zuid-Afrika de rechtszaak heeft aangespannen bij het Internationaal Gerechtshof (Internationaal Hof van Justitie, ICJ) dat gevestigd is in het Vredespaleis.
Het Internationaal Hof van Justitie (opgericht in 1945) houdt zich bezig met geschillen op het gebied van het recht (rechtsgeschillen) tussen staten en is het belangrijkste gerechtelijke orgaan binnen de VN. Het hof bestaat uit 15 rechters die worden gekozen door de Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad.
Hierbij moet worden gezegd dat het Internationaal Gerechtshof uitsluitend spreekt over juridische geschillen tussen staten en geeft adviezen aan de Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad. De VN heeft in 2003 aan het Hof een beoordeling gevraagd over het feit dat de bezetter de Afscheidingsmuur op Palestijns gebied had gebouwd of dat ze daar het recht voor had. In 2004 heeft het Gerechtshof geoordeeld dat de bezetter de bouw op Palestijns gebied moest staken, het gebouwde deel op Palestijns gebied moest afbreken en de gedupeerden schadeloos moest stellen. Het advies werd in de Algemene Vergadering overgenomen met 150 stemmen vóór (waaronder onder meer Nederland), 6 tegen en 10 onthoudingen. Alleen de bezetter heeft zich niets van het advies aangetrokken en ging verder en gaat nog steeds door met de bouw van de barrière’.
Daarnaast heeft het Gerechtshof in Bosnië genocide vastgesteld in de periode 1992 – 1995.
Het Internationaal Strafhof
Naast het ICJ is ook in Den Haag het Internationaal Strafhof (ICC) gevestigd en opgericht in 2002. Dit Strafhof is een permanent hof, dat zich bezighoudt met de vervolging van personen die verdacht worden van genocide, misdaden tegen de menselijkheid of oorlogsmisdaden.
In 2009 is door de Palestijnse minister van Justitie, Ali Khashan, een verklaring neergelegd waarin de Palestijnse Nationale Autoriteit het ICC erkende. Daarna heeft Amnesty International in 2011 een verzoek ingediend voor berechting door ICC van de gepleegde misdrijven in Gaza.
Er werd een verkennend onderzoek ingesteld, maar in april 2012 werd gemeld dat de erkenning van Palestina van het Strafhof nog niet aanvaard kon worden. Hierdoor werd het verkennend onderzoek afgesloten. In 2015 werd Palestina toch nog verdragsstaat bij het Hof, zodat de aanklager op 16 januari 2015 opnieuw een verkennend onderzoek kon instellen. De aanklager kon zowat 4 jaar later (20 december 2019) bekend maken dat er inderdaad oorlogsmisdaden waren gedaan en worden gedaan in de Gazastrook, West Bank en Al-Quds. Dit hield in dat aan alle criteria was voldaan om een strafrechtelijk onderzoek te starten.
Het Internationaal strafrecht
Hiermee wordt bedoeld het strafrecht dat middels het internationale recht is opgesteld. Het Internationaal Strafrecht zorgt voor het strafbaar stellen en vervolgen van personen die zich schuldig hebben gemaakt aan ernstige misdrijven. Hierbij valt te denken aan 4 soorten misdrijven: genocide, misdrijven tegen de menselijkheid, oorlogsmisdrijven en misdrijf tegen de vrede. Het verschil tussen normaal en internationaal strafrecht heeft te maken met de gebruikte rechtsbronnen. Tevens moet er een internationaal rechtsbelang zijn, waarbij de internationale gemeenschap belang moet hebben dat de misdrijven strafbaar worden gesteld. Indien een functionaris van de overheid heeft deelgenomen aan het plegen van het misdrijf – noem hierbij een leger van de bezettingsstaat – kan de staat géén beroep doen op immuniteit van vervolging.
Internationale genocidezaak
Natuurlijk vallen de internationale en nationale media over elkaar heen om het nieuws als eerst te kunnen brengen. Daarbij wordt hier en daar nog weleens wat overdreven. Volgens de Telegraaf is er een grote groep pro-Palestijnse demonstranten – wat overigens normaal is, het gaat tenslotte over de genocide op de Palestijnen – waarbij het aantal enkele honderden demonstranten zouden zijn. Daarnaast zou een mars van zo’n 1.000 personen zijn, die de bezetter steunen en heen en weer lopen tussen het Lange Voorhout en het Vredespaleis.
Daarentegen zegt RTL Nieuws dat de beide samen zo’n enkele honderden demonstranten op de been hebben gebracht. De demonstranten voor Palestina – een brede coalitie van mensenrechtenorganisaties en solidariteitsgroepen – dragen Palestijnse vlaggen en borden met daarop de namen van Palestijnse slachtoffers van de oorlog in Gaza. Over de groep van aanhangers van de bezetters wordt gesproken over enkele honderden demonstranten.
Donderdag 11 januari is het Internationaal Gerechtshof begonnen met de behandeling van de klacht die Zuid-Afrika heeft ingebracht over het militair optreden door de bezetter in de Gazastrook. Zuid-Afrika heeft in de klacht neer laten leggen dat de bezetter in de Gazastrook genocidale acties heeft ondernomen en onderneemt tegen de bevolking. Daarom verzoekt Zuid-Afrika dat de aanvallen door de bezetter onmiddellijk worden gestopt, zodat de zaak door het Gerechtshof behandeld kan worden, zonder meer bloedvergieten in de Gazastrook.
Zuid-Afrika heeft aangegeven dat de acties van het leger van de bezetter in Gaza verder gaan dan ‘het recht op zelfverdediging’. Door de aanvallen op Gaza is de bezetter – volgens de beschuldiging van Zuid-Afrika – bezig met de vernietiging van het Palestijnse volk. Hiervoor wordt verwezen – middels de aanklacht – op het hoge aantal doden in Gaza, de aanvallen op ziekenhuizen en de dreigementen om Gaza onbewoonbaar te maken en de verdrijving van de Palestijnen uit Gaza. Zuid-Afrika heeft de bezetter al eerder een ‘apartheidsstaat’ genoemd, waarin de Palestijnen systematisch worden onderdrukt. In Zuid-Afrika steunt de regeringspartij al voor lange tijd de Palestijnse zaak.
(Bronnen: RTL Nieuws, Telegraaf, Volkskrant, Wikipedia, Mondoweiss, Khaled Beydoun)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 11.01.2024
Rechtspraak 
