OPINIE – Waarin is de Nederlandse zorg terechtgekomen? Lilian Marijnissen had in haar Tweet (X) over de commerciële huisartsenzorg, die snel gestopt moet worden. Haar woorden “Slechte zorg maar wel winst maken”. En in een andere tweet sprak de SP fractievoorzitter over het belachelijke zorgsysteem. Haar woorden ‘Onze zorg is geen markt’.
Nederlands zorgsysteem is ziek
Juist hier gaat het om, de commercie in de zorg is te ver doorgedraaid en ziekenhuizen en andere zorginstellingen moeten opboksen tegen de zorgverzekeraars. Eerder in het opiniestuk ‘Gezondheidszorg in Nederland in de problemen’ (overigens ook al in eerdere stukken) gaf ik dat ook al aan. Zaken die voorbij komen, als men wat probeert te lezen over de gezondheidszorg in Nederland, zijn onder meer “ … personeelstekorten, bezuinigingen, zorgverzekeraars die het voor het zeggen hebben, commerciële bedrijven die huisartsenpraktijken overnemen, werkdruk, long- en postcovid, werkdruk en burn-out …”
Operatiekamers maand dicht
Gezien er de afgelopen tijd meer patiënten zijn geweest, is het geld van de verzekeraars op.
Het Alrijne Ziekenhuis maakte op 7 augustus bekend dat het ziekenhuis alleen de OK’s in Leiderdorp (in de maand oktober) wil open houden. Het ziekenhuis heeft ook locaties in Alphen aan den Rijn, Sassenheim, Katwijk en Leiden. De patiënten die in Leiderdorp geholpen worden, zijn verzekerden van Zorg en Zekerheid. Dit zou overigens alleen gelden voor de spoedeisende operaties. Verzekerden bij andere zorgverzekeraars hebben het advies meegekregen om wachtlijstbemiddeling aan te vragen.
Er werd in de media gemeld dat de mogelijkheid er zou zijn, dat de patiënten in andere ziekenhuizen geholpen konden worden. Echter, Omroep West heeft na een rondgang door de regio al gemeld, dat die kans erg klein zal zijn.
In de regio zijn nog 4 andere niet-universitaire ziekenhuizen, het HagaZiekenhuis (Den Haag en Zoetermeer), het HMC (Den Haag en Leidschendam), het Groene Hart (Gouda) en het Reinier de Graaf (Delft en Voorburg). Gezien er vooraf geen overleg is geweest tussen de ziekenhuizen, zal de mogelijkheid erg klein zijn.
Volgens het HMC (Haaglanden Medisch Centrum) is gemeld dat de planning van oktober al ingevuld is en dat daarin niet zo makkelijk verschuivingen kunnen plaatsvinden. Bij het HagaZiekenhuis wordt gekeken of een operatie dringend is of nog uitgesteld kan worden. Hierbij wel de opmerking dat de eigen behandelend arts moet aangegeven of de operatie nodig is of uitgesteld kan worden.
Bij het Groene Hart Ziekenhuis bestaan al wachtlijsten van zo’n 14 tot 20 dagen. Hierbij wordt dan gemeld dat dit wachttijden zijn tot aan het consult, dus niet tot aan de operatie. In het Reinier de Graaf Ziekenhuis zijn ook wachtlijsten.
Met andere woorden doordat er geen budget is en dus geen sluitende afspraken met de zorgverzekeraars, moeten patiënten wachten op een operatie. Zie hier de Nederlandse ziekenhuiszorg.
Commerciële huisartsenpraktijken
Het tweede probleem – in de tweets van de SP het 1e probleem – is de commercie die doorgeschoten is in de zorg. Begin augustus kwamen berichten binnen dat de Landelijke Huisartsenvereniging zich grote zorgen maakt over commerciële organisaties die huisartsenpraktijken overnemen. Het doel zou zijn dat er innovatieve, toekomstbestendige zorg aangeboden wordt, maar de praktijk is dat er veel klachten zijn over de slechte bereikbaarheid en de kwaliteit. Dit zou kunnen betekenen dat patiënten tijdelijk zonder huisarts zouden komen te zitten.
Dit gebeurde bijvoorbeeld in Waalwijk, waar 3.000 patiënten de melding kregen dat de huisartsenpraktijk voor een tijd gesloten zou zijn. Dit gebeurde ook in Enschede voor 3 weken bij 9.000 patiënten.
Hierbij was sprake van een commerciële overname. In Zwolle werd de commerciële praktijk voor een tijd uit het samenwerkingsverband gezet, omdat de huisartsen niet alle spoeddiensten hebben gedraaid. Nu ging het over 4.600 patiënten die de dupe werden. Daar mag bijgeschreven worden dat de cliëntenraad van de drie huisartsenpost in Zwolle, Flevoland en Hardenberg zich zorgen maakt. Zorgen over het voortbestaan van de spoedzorg. Hierbij zou het dan gaan om zo’n 600.000 patiënten. Bij dit dossier moet worden opgemerkt dat de ZZP’ers die invallen geen avond- of nachtdiensten willen doen en wordt gewezen naar de privatisering van een aantal huisartsenpraktijken.
Een commercieel bedrijf koopt huisartsenpraktijken op in heel Nederland, met het doel om bepaalde zaken centraal te regelen, zoals het personeelsbeleid, de administratie, de ICT en de inkoop van materialen. Op die manier kan de huisarts zich met de zorg bezig houden. Het bedrijf dat genoemd wordt in de media heeft ondertussen al zo’n 15 praktijken overgenomen, goed voor zo’n 60.000 patiënten. Het bedrijf geeft wel toe last te hebben van de groeistuipen.
Zo zijn er meer particuliere bedrijven die een oplossing proberen te creëren voor het groeiend tekort aan huisartsen. Eén bedrijf is een bedrijf in Limburg opgericht door 3 ondernemers. Opvallend hierbij is dat -ondanks dat het hoofdkantoor in Limburg staat – er nog geen Limburgse praktijken zijn overgenomen. Het bedrijf is nu 3 jaar bezig op de markt en groeit heel snel, maar loopt daardoor tegen de groeistuipen aan.
De vraag is of dat de zorg van de huisartsen in handen moet worden gelegd van commerciële bedrijven en tevens hoe de zorgverzekeraars deze zorg inkopen. Het lijkt er steeds meer op dat de zorg zich op dit moment in een cirkel bevindt. Een cirkel tussen de commercie – zorgverzekeraar – zorginstelling. En bij dit soort cirkels draait het alleen om geld en om winst maken. Het lijkt erop dat de zorg naar het tweede plan wordt geduwd.
Daarbij mag de (huis) arts zijn eed niet vergeten, de Eed van Hippocrates. Hierbij wordt beloofd het vak van een arts zo goed en discreet mogelijk uit te voeren. In de vernieuwde tekst van 2003 is daaraan toegevoegd dat de arts zijn kennis niet zal misbruiken. Tevens wordt beloofd dat de arts zich open zal stellen voor kritiek en mede zorg draagt voor de toegankelijkheid van de gezondheidszorg in Nederland.
(Bronnen: RTL Nieuws, NOS, De Stentor, 1Limburg, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 14.08.2023