OPINIE – Er schijnt dus toch nog leven te zijn ná Brussel. Het grote woord is er uit, Frans Timmermans gaat een gooi doen naar het premierschap. Na 13 jaar Rutte zal het een verademing zijn. Natuurlijk zijn er voorstanders en tegenstanders – zelfs tot aan onsmakelijke tweets toe – als het gaat om de terugkeer van Frans Timmermans, maar dat laat hem ijskoud en hij gaat het natuurlijk helemaal anders doen.
Peilingen
Nu is het zo, dat de peilingen weer overuren maken, de campagnes op stoom moeten gaan komen en de werkzaamheden in de Tweede Kamer gewoon domweg stil liggen, tenslotte is er ook zoiets nog als het zomerreces. En dat de werkzaamheden in de Tweede Kamer stil liggen, zullen we straks allemaal weer in onze portemonnee gaan merken. Neem bijvoorbeeld de energietoeslag 2023. Veel gemeenten klagen dat ze de energietoeslag van zo’n 1.300 euro niet uit mogen betalen, want het wetsvoorstel is net voor het zomerreces naar de Tweede Kamer gestuurd. Dat was ‘te laat’ om behandeld te kunnen worden en wordt dus doorgeschoven naar het najaar. Maar ja, men kan er donder opzeggen, dan zijn de partijen druk met de verkiezingen en schuift men het nog iets verder naar 2024. Daarna moet het nog door de Eerste Kamer en dat is het Sint Juttemis. De energietoeslag 2023 wordt uitgekeerd rond 2035.
Enfin, in de peilingen van zo’n week geleden van I&O Research stond de fusiepartij – die niet wil fuseren – PvdA / GroenLinks op zo’n 28 zetels. Dit is het Timmermans-effect, wat nu al gaat werken.
Overigens is het vreemd te noemen, dat voordat Frans Timmermans zich kandidaat had gesteld voor het lijsttrekkerschap, er alleen maar namen circuleerden uit het PvdA-kamp. U bent gewaarschuwd, GroenLinks heeft mogelijk geen kandidaten die lijsttrekker willen worden.
Daarnaast was het ook opvallend dat beide huidige fractievoorzitters zich niet hebben gemeld om lijsttrekker te worden. Waarschijnlijk is dit bewust gedaan, zodat er geen gevecht vóór de verkiezingen zou uitbreken.
PvdA / GroenLinks zou volgens de peiling dus uitkomen op 28 zetels. Daarnaast komt uit dezelfde peiling naar boven dat de VVD op 25 en BBB op 21 zetels zouden komen. Dat zouden dus 74 zetels zijn. Geen meerderheid, maar neem daarbij eens bijvoorbeeld Volt met 8 zetels. In dat geval is er een meerderheid (82 zetels). En kijk eens naar de combinatie: PvdA / GroenLinks – voor het klimaat -, VVD – voor de ondernemer -, BBB – voor de boeren – en Volt – voor de invloed van Europa. De perfecte combinatie zou ik zo zeggen. Meteen doen en geen verkiezingen meer houden, dat scheelt een hoop chagrijn, kunnen de wetsvoorstellen sneller afgehandeld worden en worden de mensen geholpen die echt nú de hulp nodig hebben. Het zou dan vreselijk jammer zijn – voor deze mogelijke coalitie – als de ene partij kiezers van de andere partij af gaat snoepen. Volgens hoogleraar Duco Hellema kan het best wel eens zo zijn, dat Frans Timmermans een aantal potentiële kiezers – en dus zetels – bij BBB vandaan kan halen.
Frans Timmermans werkt al zo’n 10 jaar in Brussel en is vooral druk geweest met groene maatregelen (de zogenaamde Green Deal). De opzet was om de EU (en in haar slipstream Europa) klimaatneutraal te maken. Misschien zou zijn leeftijd (62 jaar) tegen kunnen spelen, bij de jongere politici die lijsttrekker willen worden in de andere partijen. Maar waarschijnlijk schuift de heer Timmermans dit gewoon opzij.
Volgens de media zou een plaats open komen als Frans Timmermans ‘met stip binnenkomt’ in de Nederlandse politiek. Maar ook de PvdA heeft dit al opgelost, Diederik Samson zal waarschijnlijk de plaats in kunnen gaan nemen. Weer een probleem opgelost, zo moet het, snelheid en doorpakken. Tenslotte is Diederik Samson de rechterhand van Frans Timmermans in Brussel.
Addertjes onder het gras
Maar er zijn wel wat hobbels te nemen. Mark Rutte – en zijn VVD-vrienden – heeft steeds gezegd dat men niet meer zou regeren met de PVV. Mark Rutte is nog niet eens weg, en wat blijkt ? De jongeren binnen de VVD – zoals VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans, woordvoerder asiel en migratie van de VVD – hebben de deur voor de PVV al op een kier gezet, daar men niemand wil uitsluiten. Dit effect is ook in Flevoland gebeurd met de samenwerking in Provinciale Staten tussen ChristenUnie en PVV. De kans is dan mogelijk aanwezig dat PvdA / GroenLinks niet mee zal doen.
Maar volgens de peilingen site zou een ander fenomeen een groter probleem kunnen geven en dat is wanneer Pieter Omtzigt met een eigen partij mee gaat doen. Volgens I&O Research zou de partij van Pieter Omtzigt in zijn eentje al 46 zetels bij elkaar kunnen harken. Dan wordt het een compleet ander verhaal, dat een mogelijke uitslag alles weer op z’n kop zal zetten.
I&O Research geeft aan dat mogelijk 29 procent van de kiezers op de partij van Pieter Omtzigt zal gaan stemmen. Als dit gaat gebeuren, dan komen de klappen met name terecht bij partijen als BBB, SP, JA21 en PVV. Die partijen zijn dus bij deze gewaarschuwd.
Maar het moet allemaal nog wel even gebeuren bij de verkiezingen. De fusiepartners die niet willen fuseren, hebben aangegeven dat er geen open lijsttrekkersstrijd gaat komen. Het is gewoon Frans Timmermans, punt uit. Na nummer 1 wordt het om en om GroenLinks en PvdA, maar niet om en om man – vrouw. De afspraak is gewoon dat bijvoorbeeld bij de eerste 10 kandidaten 5 mannen en 5 vrouwen komen te staan. Tenslotte – bij de samenstelling van de lijst – mogen de leden van GroenLinks alleen stemmen op de kandidaten van GroenLinks, en de leden van PvdA op de kandidaten van PvdA.
Beetje vreemd of niet? GroenLinks-leden mogen dus niet op Frans Timmermans stemmen, maar gelukkig hoeft daar niet meer op gestemd te worden. De heer Timmermans is voorgedragen en wordt door de gezichtsbepalende figuren, binnen met name de PvdA, op 1 gezet. En daar komt geen (democratische) stemming over.
(Bronnen: Business Insider Nederland, Telegraaf, ANP, Trouw, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 24.07.2023
