OPINIE – Laatst hoorde ik een lezing over Riba. In de Islam staat Riba voor het afdragen van rente over geleend kapitaal om uitstel van betaling te kunnen krijgen. In feite is Riba een concept dat verwijst naar groei, toename of overschrijding en kan men dus ook vertalen als het “ … nastreven van illegale, uitbuitende winsten … “ gemaakt in zaken en handel, vergelijkbaar met woeker. Riba is in de Islam verboden.
Beleggen van Nederlandse bedrijven
Een ander fenomeen is ‘beleggen door bedrijven’. In feite zou men kunnen zeggen, dat als bedrijven zich houden aan de regels van wat wel en niet mag volgens de Sharia, men zou kunnen denken dat men mag beleggen. Maar een deel van geleerden geven aan dat men geen aandelen mag kopen – en zeker als het gaat om met woeker veel geld binnen te halen – en dus is het misschien beter om dit onderwerp eens verder uit te laten zoeken door de Sharia-geleerden.
Echter, er dringt nog een probleem bij beleggen de maatschappij binnen en dat is het beleggen van Nederlandse bedrijven in bedrijven van de bezetter. Zo kwam de ‘Don’t Buy Into Occupation’ (DBIO) coalitie deze maand met haar rapport ‘European Financial Institutions’ Continued Complicity in the Illegal Israeli Settlement Enterprise’.
De DBIO coalitie is een gezamenlijk initiatief van 25 Palestijnse, regionale en Europese organisaties. Deze laatste organisaties zijn onder meer gevestigd in België, Frankrijk, Ierland, Nederland, Noorwegen, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Het doel van DBIO is de financiële relaties tussen bedrijven die betrokken zijn bij “ … de illegale Israëlische nederzettingen onderneming in de Bezette Palestijnse Gebieden (OPT), en Europese financiële instellingen (FI’s) … “ te onderzoeken en onder de aandacht te brengen. Binnen deze coalitie van 25 Europese en Palestijnse ngo’s zijn ook de Nederlandse organisaties BankTrack, PAX en The Rights Forum.
In de periode van januari 2020 tot augustus 2023 is er onderzoek gedaan naar investeringen van Europese instellingen. Uit het onderzoek is gebleken dat in deze periode “ … 778 Europese banken, pensioenfondsen, verzekeraars en vermogensbeheerders … “ investeren in zo’n 51 bedrijven die actief zijn in de illegale nederzettingen (kolonies). Dit gebeurde voor een bedrag van 280 miljard euro.
Vele resoluties van VN en EU – en door Nederland overgenomen – hebben de kolonies van de bezetter op Palestijns gebied als illegaal veoordeeld. Zo staat in artikel 49 van de Vierde Conventie van Genève: “ … De bezettende Mogendheid mag niet overgaan tot deportatie of overbrenging van een gedeelte van haar eigen burgerbevolking naar het door haar bezette gebied … “ Met andere woorden, het is strikt verboden om (een gedeelte van) de eigen bevolking te vestigen in gebied dat door de bezetter in ‘beslag is genomen’ (de zogenaamde illegale nederzettingen). In het Statuut van Rome wordt deze vestiging zelfs strafbaar gesteld.
Op de site van The Rights Forum staat een artikel te lezen naar aanleiding van het rapport van DBIO. Gemeld wordt dat ING, ABP en PFZW samen voor zo’n 10 miljard euro hebben geïnvesteerd in illegale nederzettingen van de bezetter. Daarbij moet opgemerkt worden dat minstens 14 Nederlandse financiële instellingen bijdragen aan de bouw en uitbreiding van de illegale nederzettingen op bezet Palestijns gebied, middels investeringen.
De Nederlandse overheid heeft altijd uitgedragen dat ze een zogenaamd ‘ontmoedigingsbeleid’ voeren als het gaat om investeringen met en zaken doen in de illegale nederzettingen. Maar laat nu juist het pensioenfonds van de Nederlandse overheid, het ABP, een van de grote 3 investeerders zijn. De ING is de grootste met een investering van bijna 7 miljard euro. Dus de ene kant van de overheid zegt een ontmoedigingsbeleid te voeren, terwijl de andere kant gewoon lekker erop los investeert in de illegale nederzettingen in bezette Palestijnse gebieden.
Pensioenfonds
Nu is het voor een werknemer – en zeker een werknemer die ondertussen met pensioen is gegaan – niet echt eenvoudig om het pensioen over te zetten naar een ander pensioenfonds. Werknemers die in de zorg of in de cultuursector werkzaam zijn, zijn voor het pensioen afhankelijk van Pensioenfonds Zorg & Welzijn (PFZW).
In het opiniestuk ‘Update 32: Al Aqsa Flood’ staat een foto van te boycotten producten, omdat de bedrijven zaken doen met of betrokken zijn bij de illegale nederzettingen op bezet Palestijns gebied. Hier worden producten genoemd, die men makkelijk kan boycotten. Daar zijn geen problemen mee. Op dit moment worden de bedrijven McDonald’s, Starbucks, Puma en H&M al flink geboycot in met name Arabische landen. Maar het kan ook hier in Europa. Kijk eens naar de lijst zou ik zo zeggen.
Maar met een pensioenfonds gaat het iets moeilijker. Neem nu het PFZW. Dit pensioenfonds investeert – het fonds staat op de lijst van 14 financiële instellingen – miljarden van onze pensioengelden in de bezetting en kolonisering van Palestina. Door deze ‘actie’ worden ruim 2 miljoen Nederlanders meegesleurd bij “ … de verdrijving van de Palestijnen en aan grove schendingen van het internationaal recht en de mensenrechten … “
Het rapport ‘Don’t Buy into Occupation’ heeft gemeld dat dit pensioenfonds via beleggingen (aandelen en obligaties) bijdragen aan de instandhouding en uitbreiding van de illegale nederzettingen op bezet Palestijns gebied. Het bedrag hiervan is meer dan 1 miljard euro.
The Rights Forum roept al 10 jaar PFZW op om deze investeringen in illegale nederzettingen te beëindigen. Dit zou ook voor de andere financiële instellingen moeten gelden, maar zeker voor het ABP.
The Rights Forum heeft de klachten tegen PFZW samengevat in een brief die iedereen kan gebruiken. In de brief wordt de eis neergelegd dat het pensioenfonds uiterlijk 29 februari 2024 moet toezeggen dat alle beleggingen in de illegale nederzettingen nog in 2024 worden beëindigd. Iedereen die het aangaat, kan de brief mee helpen versturen.
Maart 2021 gaf The Rights Forum al aan dat het pensioenfonds PFZW zo’n 350 miljoen euro belegt in 16 bedrijven die op de ‘zwarte’ VN-lijst stonden / staan. De VN had een jaar eerder een ‘zwarte lijst’ gepubliceerd van bedrijven die betrokken zijn bij de illegale kolonisering van Palestina door de bezetter. Maar een jaar later bleek dat PFZW zijn beleggingen niet had afgebouwd, maar juist uitgebreid. Volgens The Rights Forum was het meest schokkende dat het pensioenfonds opnieuw is gaan beleggen in 5 banken van de bezetter, die het fonds in 2014 juist had uitgesloten vanwege betrokkenheid bij schendingen van de mensenrechten.
(Bronnen: Al-Yaqeen, Moslim Rente, Islamitisch Beleggen, Vragen en Islam, Don’t Buy into Occupation, The Roghts Forum, Overheid, Pax voor Vrede, BNNVARA, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 23.12.2023
