OPINIE – Het leven van een politicus is niet makkelijk. Zo is er de druk om te moeten presenteren, zo zijn er vele contacten, zo zijn er vele regels, afspraken, wetten en ga zo maar door. Men spreekt van fractiediscipline, zonder dat vaak rekening wordt gehouden met ‘stemmen zonder last’ . Mogelijk zou dat het einde van de fractiediscipline in kunnen houden.
Stemmen zonder last
Een volksvertegenwoordiger dient zich niet te laten leiden door deelbelangen, maar door het algemeen belang. In de Grondwet artikel 67, art.3 staat dat een volksvertegenwoordiger (gewezen wordt naar de Staten-Generaal) stemt zonder last. Dat wil zeggen dat de volksvertegenwoordiger stemt zonder opdracht, dus is er geen dwang om een bepaald standpunt in te nemen. Daarnaast bestaat er ook nog ‘stemmen zonder ruggespraak’. Dit houdt in dat men een besluit mag nemen zonder dat men met de achterban heeft overlegd.
Dit houdt in feite in dat als het ex-GroenLinks Statenlid Debora Fernald bij de verkiezingen voor de Eerste Kamer niet op GroenLinks stemde, maar op Volt, is dit volgens de wet gewoon toegestaan. Ze is niet uit de partij gezet, omdat ze op Volt heeft gestemd, maar omdat GroenLinks één zetel minder heeft behaald dan verwacht werd. De NOS gaf in een artikel op 30 mei aan dat leden van de Provinciale Staten op een andere partij mogen stemmen. Sterker nog, de laatste keer is dat 10 keer gebeurd.
BNNVARA wist daarnaast nog te melden dat Debora Fernald – volgens het bestuur van GroenLinks – in strijd heeft gehandeld met de statuten, door de partij ‘op onredelijke wijze te benadelen’.
Nergens is te lezen of die statuten niet in strijd zouden kunnen zijn met de Grondwet, artikel 67, art.3.
Volt is in trek
Nu is de laatste tijd de fractie van Volt toch al in trek. Enkele dagen geleden kon men in de landelijke media lezen dat Sophie in ‘t Veld, de langst zittende Nederlandse Europarlementariër, van D66 overstapt naar Volt. Volgens de politica is bij D66 het dossier ‘Europa’ naar de achtergrond geraakt. Ze moest te vaak kiezen tussen loyaliteit aan D66 en trouw aan de waarden. Zo zou de fractie van D66 Europa alleen maar met de mond belijden, maar verder niet komt.
Daarbij komt dan tevens dat Volt – volgens Sophie in ‘t Veld -, een sociaal-liberale, progressieve, radicaal pro-Europese visie heeft.
Overigens is het opvallend te noemen, dat de reacties vanuit D66 redelijk lauwtjes te noemen zijn, zoals dat Sophie in ‘t Veld – volgens fractievoorzitter Kaag – ‘een vaste kracht’ was en ’het opstappen een einde van een tijdperk is’.
ChristenUnie in provincie Flevoland
Een andere partij die wat worstelt met bepaalde waarden is de ChristenUnie en dan met name in de provincie Flevoland. De fracties van BBB, VVD, PVV, ChristenUnie en SGP zijn tot een overeenkomst en een coalitieakkoord gekomen. Dat betekent dat in Flevoland de fracties van de ChristenUnie en de PVV samen in één coalitie gaan komen.
In april had landelijk voorzitter van de ChristenUnie, Ankie van Tatenhove, al gemeld dat het ‘niet geloofwaardig’ zou zijn als de ChristenUnie in een coalitie met de PVV zou komen. Maar ook de jongerenafdeling van de ChristenUnie en de fractie in Almere hadden er moeite mee.
Fractievoorzitter Harold Hofstra van de ChristenUnie in Flevoland, die overigens al gedeputeerde was, gaf aan dat er bij het begin van de onderhandelingen zorgen waren. Maar de 5 fracties in Flevoland hebben besloten om de zorgen weg te werken en daarom zijn kernwaarden opgesteld.
Het is nu een kwestie van tijd dat de waarden van de verschillende fracties gaan botsen.
Eenmansgroep
In de Tweede Kamer zijn een aantal fracties die uit één persoon bestaan en daarom ‘Groep zus en me zo’ heten. Zo is er de Groep Omtzigt. Een kamerlid die bekend staat als de pitbull, een keihard werker met een verschrikkelijke grote hoeveelheid kennis.
De vraag is waarom hij niet met de Provinciale Staten heeft meegedaan. Zo was er de partij Alliantie, die mogelijk juist voor Pieter Omtzigt is opgericht. De 5 kernpunten zijn rechtvaardigheid, bestaanszekerheid en welzijn, realisme, zelfbestuur, rentmeesterschap. De punten zouden goed kunnen passen bij het Tweede Kamerlid Omtzigt.
Zonder dat hij het zelf wilde, is Pieter Omtzigt weer het middelpunt geworden in de Tweede Kamer. Nieuwsuur zou onthullingen hebben gedaan over de uitspraken van Mark Rutte (‘functie elders’ voor Pieter Omtzigt), én dat de formatie verkenners Jorritsma en Ollongren het kritische Kamerlid als een gevaar voor de stabiliteit van een te vormen kabinet hebben genoemd. Dit is overigens nooit gemeld aan de Tweede Kamer.
Hierdoor werd een debat aangevraagd, onder meer door BBB-fractievoorzitter Caroline van der Plas. Het verzoek voor een debat heeft niet meteen een meerderheid gekregen, men wil eerst een discussie / gesprek met de evaluatiecommissie. De fractieleider van de PVV, Geert Wilders, kwam meteen met een motie dat minister Ollongren moet aftreden.
Opvallend is dat het ‘onderwerp’ zelf, Pieter Omtzigt, ‘geen behoefte’ heeft aan een debat over hoe er gesproken is over hem tijdens de fase van verkenning bij de vormen van Rutte IV. Hij wil wel openheid, maar dat mag wat hem betreft per brief.
Pieter Omtzigt weet – zoals half Nederland – dat er veel over hem is gesproken, maar dat hij niet wil terugblikken. Hij wil zich inzetten op concrete oplossingen nu en voor de toekomst. Daar is hij voor gekozen en dat zal Nederland vooruit helpen.
Men kan toch alleen maar diepe respect hebben voor een Kamerlid als Pieter Omtzigt.
(Bronnen: Wikipedia, Parlement, Nederland Rechtsstaat, Kiesraad, Overheid, BNNVARA, NOS, RTL Nieuws, Alliantie, Nieuws.nl, Telegraaf, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 19.06.2023
