WERELD – Om de wereld over te kunnen dragen aan de volgende generaties(s), moeten er een aantal zaken verbeteren. Hiervoor zijn 17 doelen opgesteld. Deze 17 doelen worden Sustainable Development Goals (SDG’s) genoemd. Zo zijn de volgende doelen voorbij gekomen: nr 1 ‘Geen Armoede’, doel nr 2 ‘Geen honger’, doel nr 3 ‘Gezondheid’, doel nr 4 ‘Kwaliteitsonderwijs’, doel 5 ‘Gendergelijkheid’, doel 6 ‘Schoon water en sanitair’, doel 7 ‘Betaalbare energie’, doel 8 ‘Eerlijk werk’, doel 9 ‘Industrie’, doel 10 ‘Gelijkheid’, doel 11 ‘Duurzame Steden’, doel 12 ‘Consumptie’ en doel 13 ‘Klimaatactie’.
Leven in water
SDG Doel 6 spreekt over ‘Schoon water en sanitair’, terwijl SDG Doel 14 het heeft over ‘Leven in water’. De waterbronnen op de aarde – en zeker de manier waarop daarmee omgegaan wordt – zijn van groot belang voor de maatschappij en de economie. Dit is vooral te merken op het vlak van de gezondheid, de voedselproductie, de hygiëne, de energie, de industrie en de werking van ecosystemen. Tevens zijn de visvangst en de visteelt een bron van inkomsten voor ruim 540 miljoen personen. Dit zou bijna 10 procent van de wereldbevolking zijn.
Tegenover het feit dat de mens afhankelijk is van het water, staat dat de zee (en in het algemeen het water) hard op weg is om flink verontreinigd te worden. Deze plaag voor het milieu heeft schadelijke invloed op de in de zee levende organismen en op de ecosystemen. Tevens kan verandering van de kwaliteit van het water leiden tot verlies van biodiversiteit, gezondheidsrisico’s voor de mens met zich meebrengen. Daarnaast kan er hinder optreden van activiteiten op zee, zoals vissen, zwemmen, toerisme en hobby’s.
Op dit moment wordt ingeschat dat zo’n 75 procent van het afval dat in de zee en aan de kust wordt gevonden, afkomstig is van het vasteland. Daarnaast bestaat ruim 90 procent van het afval op de bodem van de zee uit plastic. Hierbij valt te denken aan verpakkingen als boodschappentassen en flessen. Al dat afval – de drijvende vuilnisbelt – wordt de afvalsoep genoemd. Een hele grote vuilnisbelt is gevormd in het noordelijke deel van de Stille Oceaan, met een omvang van bijna 4 miljoen km². Dit is te vergelijken met zo’n 6 keer de oppervlakte van een land als Frankrijk.
Maar ook in het noorden van de Atlantische Oceaan drijft zo’n afvalsoep. Deze is zo groot als 2 maal een land als Frankrijk. De afvalsoepvelden bestaan voor een groot gedeelte uit plastic korreltjes. Deze micropartikels van plastic zijn een gevaar voor het leven in de zee.
Naast het afval is ook overbevissing een bedreiging. Hierdoor verdwijnen vissoorten of verminderen op grote mate. Voorbeelden hiervan zijn de blauwvintonijn (in 2050 waarschijnlijk met 80 procent verminderd) en de walvissen (in de 20e eeuw al 3 miljoen gedood).
Door de klimaatverandering zal de biodiversiteit ook verslechteren. Gegevens geven aan dat sinds 1998 de gebieden zonder algen of vissen (‘woestijngebieden in oceanen’) zijn toegenomen met zo’n 15 procent. Overtollige meststoffen uit afvalwater en landbouwafval zorgen voor toename van zogenoemde dode zones (zuurstofarme watergebieden), waar het grootste deel van het zeeleven dood gaat. Op de wereld zijn al zo’n 500 dode zones geteld.
Doelstelling 14
De ondertiteling van doelstelling 14 is ‘Behoud en maak duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en maritieme hulpbronnen’.
Voor doelstelling 14 zijn de volgend punten vastgelegd:
- voorkomen van vervuiling van de zee en tevens in aanzienlijke mate verminderen (2025). Dit is gerelateerd aan activiteiten op het land
- beheren van zee- en kustecosystemen op een duurzame manier. Tevens het beschermen van de systemen door negatieve gevolgen te vermijden
- aanpakken van verzuring van de oceanen en tevens de impact van de verzuring minimaliseren
- reguleren van de visvangst
- een einde maken aan overbevissing, aan illegale, niet-aangegeven en ongereguleerde visserij en aan destructieve visserij praktijken
- behouden van minstens 20 procent van kust- en zeegebieden
- afschaffen van bepaalde vormen van visserijsubsidies die bijdragen tot overcapaciteit en overbevissing
- een einde maken aan subsidies die bijdragen tot illegale, niet-aangegeven en ongereguleerde visserij
- geen nieuwe vergelijkbare subsidies invoeren
- vergroten van voordelen voor kleine eilandstaten in ontwikkeling en voor de minst ontwikkelde landen van het duurzaam gebruik van mariene rijkdommen (2030)
- vergroten van wetenschappelijke kennis, onderzoekscapaciteit ontwikkelen en mariene technologie overdragen
- verschaffen van toegang aan kleinschalige ambachtelijke vissers tot mariene hulpbronnen en markten
- behoud en duurzaam gebruik van oceanen en hulpbronnen versterken
Een aantal van deze zaken had al geïmplementeerd moeten zijn in 2020. Volgens de SDG 14-alliantie zijn de doelen van SDG 14 niet of minder ‘Smart’ geformuleerd zoals bij de andere SDG’s. Zo heeft de overheid nog geen of nauwelijks een heldere langetermijnvisie, geen duidelijke integratie en verantwoordelijkheid voor SDG 14 binnen de overheid.
Er is sinds 2021 het Noordzee Akkoord, waarbij de afspraken de basis vormen voor de Strategische Agenda voor de Noordzee 2030, het Programma Noordzee 2022 – 2027 en relevante documenten van beleid van het Ministerie van EZK (bijvoorbeeld de Routekaart Windenergie op zee na 2030)
(Bronnen: UNRIC, SDG Nederland, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
