WOERDEN – Eind september kwamen dierenartsen – speciaal de paardenartsen – uit Woerden met een waarschuwing over een aandoening bij paarden, die men niet herkende. Volgens de media zouden zeker op 6 locaties paarden aangetroffen zijn – onder meer in Haastrecht, Bodegraven, Oudewater en Benschop – met zweren en korsten op lippen en neusvleugels, die plotseling optreden.
Nader onderzoek
Volgens de media zal er nader onderzoek nodig zijn om de oorzaak van de korsten en zweren te kunnen vinden én om er achter te komen of het iets is wat besmettelijk is voor andere dieren en mensen. Volgens dierenartsen die op de bedrijven zijn geweest zou de aandoening beginnen met een kleine rood of oranje spot, dat kan uitgroeien tot een forse zweer, zelfs binnen een dag. Andere media geven aan dat de verdere consequenties (op dit moment) lijken mee te vallen en dat de zweren binnen enkele dagen zouden verdwijnen. Ondertussen wordt het een mysterieuze paardenziekte genoemd. Er zijn ook gevallen gezien waar sprake was van ontstekingen / huidaandoeningen.
Volgens dierenartsen in de regio hebben de paarden geen koorts gehad, was er geen sprake van kreupelheid, verminderde eetlust, de dieren zouden normaal kunnen slikken en kwijlen niet. Bij een aantal dieren is een klein zweertje aan de binnenkant van de lippen aangetroffen. Daarnaast wordt niet elk dier even ziek en na een paar dagen verdwijnen de korsten weer en zal de huid weer herstellen.
Laboratorium
Volgens de dierenartsen is het niet duidelijk wat het is geweest, maar men gaat uit van een infectieus virus waarvan de gevolgen op langere termijn niet duidelijk zijn. In ieder geval hebben de dierenartsen het advies afgegeven om paarden met open zweren te isoleren en de drinkbakken niet te laten delen. Daarentegen denkt men niet aan besmettelijkheid tussen de paarden, maar dat de ‘infectie’ mogelijk door vogels of insecten overgebracht kan worden. In principe – voor zover bekend – zijn de gevallen alleen in het midden van het land aangetroffen.
Los van het feit dat het vervelend is voor de dieren, is het verstandig om te weten wat de ‘aandoening’ is / was en daarom zal er ook laboratoriumonderzoek zijn gedaan. De dierenartsen hebben contact gehad met de Gezondheidsdienst voor Dieren (Royal GD Deventer). Volgens de lokale media lijken oorzaken uit voeding of contactallergie uitgesloten.
In de jaren aan het eind van de vorige eeuw had elke provincie een eigen Gezondheidsdienst voor Dieren, totdat de fusiegolf in gang werd gezet. Zo zijn Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland en Utrecht samen verdergegaan onder de naam van de Gezondheidsdienst voor Dieren West- en Midden-Nederland. De laboratoria waren gevestigd in Gouda.
In een geval als bij deze ‘mysterieuze aandoening’ zou de lokale dierenartsen contact hebben gezocht met Gouda – tegenwoordig is er nog één locatie: Deventer – waarna de dierenarts grote huisdieren of een speciale paardendierenarts een bezoek zou brengen aan de locaties.
Onderzoek
Na onderzoek en in overleg wordt er gekeken naar de mogelijkheid van onderzoek in het laboratorium. Voor Gouda waren dat best uitgebreide mogelijkheden, waarbij men kan denken aan aan bacteriologisch onderzoek (onderzoek naar een bacterie), chemisch onderzoek (onderzoek naar een chemische stof), immunologisch onderzoek (onderzoek naar antistoffen tegen pathogenen, als men weet waardoor de aandoening kwam), histologisch onderzoek (onderzoek naar een afwijking in het weefsel) en virologisch onderzoek (het aantonen van virus middels kweek of andere technieken).
Mogelijk zou in dit geval een afdruk gemaakt kunnen zijn gemaakt met een wattenstokje / tampon en eventueel bloed en ontlasting. Mogelijk is het gebeurd, maar het is nergens terug te vinden. Op de site van Royal GD is ook niets gevonden over de aandoening bij de paarden. Aangezien men denkt aan een virusinfectie, zou een virologisch onderzoek een mogelijkheid zijn geweest, maar de vraag is of er een virus aangetoond kon worden (gekweekt).
Als men verder kijkt op bepaalde sites, kan de beschrijving tegen komen van mond- en klauwzeer, waarbij men aften en blaasjes – vooral in de mond en op de poten – aantreft. Indien de aften openbarsten kunnen er zweren ontstaan. Maar MKZ komt niet voor bij paarden. Wat het wel is of was, is nog niet duidelijk gemaakt.
(Bronnen: Horses, AD, Bokt, Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen, Royal GD)
Henny AJ Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 10.10.2025
