Meer zwemwater vervuild met familie PFAS-stoffen

AALTEN – Wat is de overeenkomst tussen een sloot in Den Haag, een beekje in Gilze en Rijen, de vliegbasis Gilze en Rijen, een industrieterrein in Bergen op Zoom en een zwemplas op camping De Betteld? Juist, er zitten stoffen van de PFAS-familie in het water. En als men dieper zoekt, komt men ook steeds meer besmettingen tegen. 

Negatief zwemadvies 
Zo heeft de provincie Gelderland op 1 mei een negatief zwemadvies ingesteld voor de recreatieplas Het Blauwe Meer in Dinxperlo. Ook hier was sprake van PFAS en uit metingen van Waterschap Rijn en IJssel was gebleken dat er te hoge concentratie PFAS waren aangetroffen in het water. Volgens de gemeentelijke site van Aalten zouden door deze waarden een hoog risico zijn op gezondheidsklachten. Daarom heeft de provincie Gelderland afgeraden om in het water te zwemmen of vis te eten uit de plas. 

Gezien een gewijzigde regelgeving werd dit jaar gecontroleerd op PFAS in het gebied. De gemeente Aalten, exploitant OptiSport en Hengelsportvereniging De Voorn waren onaangenaam verrast door de resultaten van het onderzoek. Na die tijd is aangegeven dat er onderzoek wordt gedaan hoe de PFAS vervuiling in het water terecht is gekomen. Op 1 mei gaf wethouder Hans te Lindert aan dat het knap vervelend was dat men niet kon zwemmen in de plas, maar de gemeente wil niet het risico lopen dat zwemmers gezondheidsklachten zouden krijgen door in de plas te zwemmen.  De gemeente staat daarom ook achter het besluit van OptiSport om binnen de hekken van het zwembad het Blauwe Meer geen zwemmers toe te laten. Daarnaast roept de gemeente op om ook aan de openbare kant niet te gaan zwemmen. 

De sluiting van het zwembad – volgens regiomanager OptiSport, Maarten Frazer – kwam net voor de feestelijke opening van het zwembad. Gelukkig kwamen de resultaten op tijd binnen. Overigens is de opening op 1 mei wel doorgegaan, daar de chloorbaden wel geschikt waren om te zwemmen.  
Op het moment van bekendmaken van het bericht was de oorzaak van de hoge waarden niet bekend. De gemeente heeft gemeld dat ze samen met alle betrokkenen de oorzaak en de mogelijke oplossingen voor het probleem in kaart gaat brengen. De wethouder sluit hierbij aan en geeft aan dat de hoge PFAS-waarden als een gezamenlijk probleem worden gezien en dat de gemeente zich medeverantwoordelijk voelt voor een oplossing. 

Het bericht op de gemeentelijke site is op 1 mei geplaatst, daarna is er geen update geweest over de besmetting. Tevens is op de site van het Waterschap Rijn en IJssel geen gegevens te vinden over de besmetting. Volgens de lokale media liggen de aangetroffen PFAS-waarden ver boven de grenswaarden die zijn aangegeven door het RIVM voor PFAS in zwemwater.  Daarnaast gaf Omroep Gelderland aan dat dit voorval de eerste keer was dat er een te grote concentratie PFAS is aangetroffen in zwemwater. 

Opvallend is wel te noemen dat er geen concentraties werden vrijgegeven of welke familieleden uit de PFAS-familie zijn aangetroffen. Transparante communicatie is hier niet toegepast. Zoals vaker is gebleken hadden de regionale media het bericht al meer dan een week eerder naar buiten gebracht. 
Om meer informatie na te kunnen lezen, kan men mogelijk de site van Expertisecentrum PFAS eens nalezen. Daar is ook een goede presentatie te vinden – overigens een wat oudere – waar meer uitgelegd wordt over PFAS en alles wat er omheen te vinden is. Daarnaast wordt het lokale nieuws over besmettingen natuurlijk in de gaten gehouden. 

(Bronnen: Gemeente Aalten, 1 Achterhoek, Waterschap Rijn en IJssel, Omroep Gelderland, RTV Slingeland, De Gelderlander, Expertisecentrum PFAS, Khamakar News Agency) 

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek 

© Khamakar News Agency / 12.07.2024