Jacobskruiskruid verspreidt zich snel in Nederland

Aan de ene kant wordt gezegd dat Jacobskruiskruid een giftige plant is die zich snel verspreidt in geheel Nederland. Maar wetenschappers geven aan de andere kant dat vanuit het perspectief van insecten de plant een essentieel onderdeel van onze flora is. Tevens wordt aangegeven dat de plant een serieus probleem is voor boeren en paardenhouders. 

Giftige plant 
LTO Noord heeft alarm geslagen, net als de boeren in Flevoland, daar men aangeeft dat de gele bloemen dodelijk kunnen zijn voor paarden, koeien en schapen. Daarom heeft LTO Noord de overheden opgeroepen om te komen met een plan van aanpak. 

Daarentegen zegt de RUG-bioloog Casper van der Kooi dat de commotie overdreven is en dat er helemaal geen sprake is van een plaag. De boeren zijn van mening dat er een maaibeleid nodig is. Op tijd maaien betekent geen verspreiding van het Jacobskruiskruid.   

Jacobskruiskruid
Volgens de site van de Gezondheidsdienst voor Dieren (Royal GD) is Jacobskruiskruid – ofwel Senecio jacobaea – een bekende, wijdverspreide, giftige plant in Nederland met opvallende gele bloemen in de zomer. 

Tevens geeft de site aan dat de planten onsmakelijk en relatief droogbestendig zijn, waardoor ze zich vooral vermeerderen door omstandigheden als overbegrazing en droogte. De plant zou te vinden zijn in veel weilanden, bosranden en wegbermen. 

Als er genoeg alternatief voedsel is, zullen de meeste dieren het Jacobskruiskruid links laten liggen. Maar bij een gebrek aan alternatief voedsel kan de plant gevaarlijk zijn. Het probleem zou groter worden als de planten in hooi en kuilgras terechtkomen. 

Jacobskruiskruid zou gifstoffen (pyrrolizidine-alkaloïden (PA’s) bevatten die de giftige effecten zouden veroorzaken. Hierbij worden vooral de cellen van de lever aangetast. De PA’s worden overal in de plant gevormd en blijven ook actief in gedroogde planten. 

Geschikte groeiplaatsen
De toename van de plant in Nederland komt waarschijnlijk door de toename van het aantal geschikte groeiplaatsen, onder meer door grootschalige infrastructuur, bebouwing en het teruggeven van landbouwgrond aan de natuur.

Voorheen werd Jacobskruiskruid ook wel ingezaaid in wegbermen, maar daar is men mee gestopt. De plant is belangrijk bij de levering van nectar en pollen voor veel bestuivende insecten. 

Volgens de Facebookgroep ‘Jacobskruiskruid, Feiten, Fabels & Biodiversiteit’ maken zo’ n 150 insectensoorten gebruik van de plant, onder meer bijen, zweefvliegen en vlinders. Volgens de groep is het onwenselijk om de plant uit te roeien. 

LTO Noord
Daarentegen is LTO Noord van mening om werk te maken van de aanpak van de plant. Ondertussen zijn brieven geschreven aan provincie Flevoland, het waterschap, Rijkswaterstaat en ProRail. 

De voorzitter LTO Noord Flevoland, Arnold Michielsen, heeft laten weten dat dierenwelzijn op de eerste plaats komt. Tevens dat biodiversiteit belangrijk is, maar dat giftige planten geweerd moeten worden. 

Daarom moeten overheden komen met een maaibeleid voor de gebieden met veel Jacobskruiskruid. Daarentegen staat de bestrijding van de plant recht tegenover de wens om te komen tot meer kruidenrijk grasland. 

Jacobskruiskruid groeit op zandige bodems en kale plaatsen. Hierdoor kunnen kruidenrijke graslanden de groei van de plant bevorderen. Hierdoor kunnen boeren overwegen om niet over te stappen op kruidenrijk grasland. Tevens is de bestrijding van de plant juist in de gebieden met het kruidenrijke karakter juist moeilijker of helemaal niet mogelijk.  

(Bronnen: Royal GD, RTV Noord, RTL, Jacobskruiskruid, Flevopost) 

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek 

© Khamakar News Agency / 23.06.2024