BERGEN OP ZOOM – In de gemeente Bergen op Zoom ligt een voormalig militair terrein dat omgebouwd is tot een stadspark. Het park heeft de naam ‘Kijk in de Pot’ en ligt ten zuidwesten van de binnenstad en volgens gegevens zou het zo’n 20 hectare groot zijn.
Stadspark
Het stadspark Kijk in de Pot zou haar naam ontleent hebben aan een voormalig militair oefenterrein met dezelfde naam. Voordat het een militair terrein werd, werd de kleigrond gebruikt door pottenbakkers. Er werd in de jaren rond 1606 een verhoging op het terrein gebouwd, waarmee men de vijand kon zien aankomen. Dit was een uitkijktoren, waar de naam waarschijnlijk vandaan zou komen (Kijk in de Put of Kijk in de Pot). Dit soort uitkijktorens kan men nog tegenkomen met (ongeveer) dezelfde naam in buitenlandse plaatsen. Met een grote, hoge toren kon men letterlijk in de keuken van de vijand kijken.
Via andere gegevens komt de opmerking dat zo’n toren later plaats maakte voor een lunet, ofwel een vestingwerk met 2 naar buiten gerichte zijden en twee naar achter gerichte zijden. Zo zou – volgens bepaalde gegevens – in 1700 een versterkt legerkamp aangelegd worden en kreeg een lunet de naam Kijk in de Pot. Het gebied heeft altijd gefungeerd als een onderdeel van de vestingwerken rond de stad.
Tot ver in de 20e eeuw bleef het gebied een militair oefenterrein, maar in 1921 werd een gedeelte vrijgegeven voor bebouwing.
De rest van het gebied bleef Rijkseigendom, maar werd in 1979 verkocht aan de gemeente. De gemeente Bergen op Zoom heeft in 1986 in het gebied een bos geplaatst wat later (1998) weer ingericht zou worden als een park. Het park ligt aan de Binnenschelde.
De site van Albert Hagenaars heeft ook geschreven over het stadspark. Volgens het artikel zou de gemeente op 17 december 1998 er voor gekozen hebben om het gebied Kijk in de Pot te ontwikkelen tot een stadspark. De opdracht werd verstrekt aan landschapsarchitect Pieter Germeraad, die een gedeelte van zijn plannen openhield voor een hedendaagse aanpak. Deze aparte opdracht kwam terecht bij het kunstenaarscollectief B.O.ZO. (Bergen op Zoom), die Albert Hagenaars heeft benaderd om teksten te maken van één van de locaties.
Aangezien er ook veel ruimte is in het stadspark, zijn er al vele activiteiten georganiseerd op de grond van Kijk in de Pot. Zo heeft de kermis er al een keer gestaan, zijn er festivals gehouden in het gebied en is er zelfs een concours hippique in het stadspark gehouden.
Gemeente
Overigens is het opvallend te noemen dat op de site van de gemeente weinig te vinden is over het Stadspark. Het enige wat gevonden kon worden, zijn de vragen van de VVD fractie in 2021. De fractie heeft vragen gesteld over betonblokken in het park die de gemeente heeft laten verwijderen. Volgens de antwoorden van het college zouden de boomwortels de betonblokken omhoog drukken waardoor een slordig beeld was ontstaan.
Daarnaast werden de ruimten tussen de blokken gebruikt als verzamelplaats voor zwerfafval van bezoekers.
De gemeente Bergen op Zoom heeft toen laten weten dat ongeveer de helft weer terug is geplaatst in het Stadspark. Maar dit is wel gebeurd in een andere formatie, zodat de wortels van de bomen de blokken niet meer kunnen wegdrukken.
(Bronnen: AD, bergen-op-zoom.nieuws.nl, Zuidwest Update, Albert Hagenaars, Gemeenteraad Bergen op Zoom, In de Buurt)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 07.06.2024
Stadspark Kijk in de Pot (© YouTube) 
