OPINIE – Binnenkort is het weer zo ver en overal komen de poppen van de politiek weer uit de kast en mogen aanschuiven bij de verschillende praatprogramma’s en worden enquêtes rondgemaild om maar het gevoel te geven dat de kiezer meetelt. Maar het is allemaal maar schijn, daar in het meest ‘gunstige’ geval – voor de politiek dan – moet de kiezer 4 jaar lang zijn of haar mond houden en kan nergens meer over meepraten.
Poppenkast voor dummies
Een jaar geleden schreef ik ook al over de politiek via het opiniestuk ‘Politiek wordt steeds meer een poppenkast voor dummies’ en het wordt er niet beter op. Laat het duidelijk zijn, dat ik uit de politiek kom, maar dat er al heel lang het gevoel is, dat ik de politiek niet meer vertrouw. Gelukkig schijnt dat niet alleen maar bij mij te spelen, want het vertrouwen in de politiek in Nederland is nog nooit zo laag geweest (schijnt het).
In juni 2024 ging het over een voorstel van de heer Sneller van D66 die met het lumineuze idee was gekomen om in de Tweede Kamer nieuwe bewindspersonen eens te ondervragen. Op die manier is politiek Nederland er achter gekomen dat mevrouw Mona – toen beoogd minister – van Ajourbreien houdt. Ga niet vragen wat dat is, maar het schijnt breien met gaatjes te zijn.
Enfin, er komen weer nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer aan en maak de borst maar nat, want er komt ook weer een flinke lijst aan met partijen. Door het politieke Fabeltjesbos zijn de bomen niet meer te onderscheiden. Volgens de Kiesraad zouden op dit moment 54 partijnamen geregistreerd zijn in het register voor de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer. In september wordt besloten welke partijen echt mee gaan doen.
Verkiezingen is begin van de poppenkast
In de aanloop van de verkiezingen zijn er 3 zaken die aandacht krijgen: 1. de bijeenkomsten, 2. de peilingen en 3. talkshows. Uit die zaken gaan de politieke duiders – zoals het tegenwoordig heet – proberen om vóór de verkiezingen een kabinet samen te stellen, terwijl de partijen ná de verkiezingen meestal een half tot heel jaar nodig hebben. Misschien dat zo’n politiek duider minister-president moet worden, dan schiet het in ieder geval op.
In de verkiezingsbijeenkomsten hoort men ook wie niet met wie wil gaan reageren, terwijl democratie eigenlijk betekent ‘het meebeslissen van de bevolking bij politieke beslissingen’. Zie hier hoe het volk al gepakt wordt. Volgens verschillende partijen is de PVV al uitgesloten voor deelnamen aan een kabinet en bij de VVD is de helft tegen samenwerking met GroenLinks/PvdA (onder meer de partijleider) en een ander gedeelte is van mening (onder meer een minister) dat de samenwerking op voorhand niet uitgesloten moet worden. En dan zal de komende tijd nog wel meer worden, maar vooral een hardere campagne.
Verkiezingsprogramma
Normaal gesproken heeft elke partij – zeker die die meedoen met de verkiezingen – een partijprogramma waar men de ideeën en de plannen in gedumpt heeft. Nu is het ook vaak zo, dat een groot gedeelte van de stemmers nog nooit een partijprogramma heeft gelezen. Deze stemmers gaan voor de ‘woorden’ en het mooie koppie van de lijsttrekkers. Natuurlijk zijn er ook wel stemmers – met iets meer lading – die wel proberen een partijprogramma te lezen, maar de vraag is alleen hoe groot dit gedeelte is.
Deze laatste groep stemmers heeft het na de verkiezingen een stuk moeilijker, want dan begint de ellende pas goed. In het partijprogramma staan natuurlijk de punten waar de partij voor staat, maar aangezien geen enkele partij een meerderheid in de Tweede Kamer zal behalen, is altijd samenwerking met andere partijen nodig en dan draait het om de partijprogramma’s ofwel wie levert wat in. En als stemmer heeft men daarbij niets meer te vertellen, weg democratie.
Voorbeeld 1: Groen / Vergroening
Op het gebied van het klimaat zijn er een aantal groene koplopers – volgens de site Duurzaam Nieuws – zoals Partij voor de Dieren, GroenLinks/PvdA en Volt. De site geeft aan dat deze partijen het klimaat als kern van het programma hebben gemaakt. Hierbij moet men ook denken aan het feit dat men een keuze moet maken bij het klimaat tussen groen en woningbouw. Daarnaast is er een gedeelte in het midden (D66, ChristenUnie, SP, NSC en CDA) die het onderwerp van belang vinden, maar wel koppelen aan een ander onderwerp. Hierbij kan men denken aan haalbaarheid, economie of sociale thema’s. Daarnaast zijn er partijen (onder meer VVD, DENK en SGP) die het onderwerp wel benoemd hebben, maar andere punten belangrijker vinden. Tenslotte zijn er dan nog partijen (zoals BBB, JA21, PVV en Forum voor Democratie) die in meer of mindere mate tegen het klimaatbeleid en verduurzaming zijn.
Voorbeeld 2: Palestina
In het tweede voorbeeld staan de partijen nog verder tegenover elkaar en dat was al te zien bij het kabinet wat er al eerder zat en waarbij de minister-president het steeds maar had over ‘De bezetter van Palestina heeft het recht om zich te verdedigen’. En bij de laatste debatten werd het steeds duidelijker dat rechts en rechts-radicaal en mannenbroeders en aanverwanten zich allemaal scharen onder de vrienden van de bezetter. Daarentegen komen aan de linkerkant steeds meer partijen die zich inspannen voor sancties tegen de bezetter.
Maar het grootste probleem moet nog komen en dat is wat er moet gaan gebeuren als het moment van einde van de oorlog aanbreekt. Wie moet wat inleveren? Het mag duidelijk zijn dat – door de acties van de bezetter – de twee-staten-oplossing al lang achter ons ligt. Tevens kan er niet gesproken worden over de Palestijnse Gebieden of Palestijnse Staat, maar gewoon Palestina zoals het land altijd heeft geheten. De vraag is wat de grenzen van Palestina 2.0 zijn.
Maar het moge duidelijk zijn, dat nadat de stemmer met ‘veel plezier’ een of andere hokje rood heeft gemaakt, zich nergens meer mee mag bemoeien. Het wordt straks weer gewoon ‘stikken of slikken’, waarbij het een grote verrassing zal worden, wat er overblijft van de punten in het programma van de partij waarop men heeft gestemd. Het is voor u te hopen dat het veel zal zijn, maar ik geef u nu al op een briefje dat het best zal tegenvallen. Bij deze vorm van democratie is een partijprogramma een stukje papier wat voor de bühne is geschreven en wat leuk zal staan in het plakboek van oma. In ieder geval: sterkte met de komende verkiezingen.
(Bronnen: ROC, Keuze, Zo Kies Je, DENK, Duurzaam Nieuws, Parlement, Kiesraad, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 08.09.2025
Ook op Islamitische Nieuwsbank
