Essentaksterfte (© gem Amersfoort)

NOORDOOSTPOLDER –  De regionale media kwamen laatst met het bericht dat op meerdere plaatsen in Flevoland de komende periode mogelijk wel honderden essen zullen verdwijnen. Dit wordt gedaan omdat de essen in onder meer Noordoostpolder en Biddinghuizen zijn getroffen door de Essentaksterfte. Maar dit proces is al jaren bezig. 

Meerdere plaatsen en perioden 
Zo kon men laatst ook lezen dat een deel van het Annabos afgesloten is wegens Essentaksterfte. Het Annabos is een jong bos dat vlakbij Rockanje ligt, waar tientallen verschillende soorten vogels, vlinders en zoogdieren te vinden zijn. 

Volgens de media zouden al eerder gevaarlijke essen in Flevoland gekapt zijn vanwege de boomziekte. Een week geleden zijn de eerste 257 zieke essen aan de Bomenweg gekapt en in verschillende kapronden zullen de komende perioden de overgebleven zieke essen worden gekapt. 
Gemeld wordt dat de essen ziek zijn doordat ze een schimmel hebben, die zich verspreidt via de lucht. De schimmel tast de essen aan, waardoor de bomen hun sapstroom verliezen waarna ze steeds verder zullen afsterven. De gemeente heeft gemeld dat door de Essentaksterfte de takken loslaten, waardoor de enige oplossing is om de bomen te kappen. 

Staatsbosbeheer 
In 2021 heeft Staatsbosbeheer tussen 15 juli en eind 2021 essen in een aantal lanen langs doorgaande wegen in Zuidelijk Flevoland vervangen. De opzet was om de zieke essen te verwijderen en te vervangen door andere, tevens verschillende, beplantingen met verschillende boom- en struiksoorten. De lanen waren gedeeltelijk in beheer en eigendom bij Staatsbosbeheer en de bomen waren aangetast door de Essentaksterfte. Volgens de organisatie is aan Essentaksterfte niets te doen, waarbij de meeste aangetaste bomen de schimmelinfectie niet zullen overleven.  

Op een andere pagina geeft Staatsbosbeheer aan dat de Essentaksterfte flink in opmars is sinds 2016. De organisatie beheert bijna 5.000 hectare essenbos, waarvan 80 procent is aangetast en waarvan 85 procent zwaar is aangetast. Tevens is de ziekte niet te bestrijden, behalve te kappen dan.   
Van de bijna 80 procent van de essen van Staatsbosbeheer ligt zo’n 43 procent in Flevoland, 12 procent in Groningen, 8 procent in Limburg, 8 procent in Fryslân en in Zuid-Holland 7 procent. De ziekte komt in alle soorten en beplantingen voor waar de es staat. Twee derde van de aangetaste bossen is ongemengd en een derde gemengd met andere boomsoorten. 
Het totale aangetaste areaal bestaat uit 2.400 hectare multifunctioneel bos, 1.100 hectare natuurbos, 120 hectare cultuurhistorisch bos en 230 hectare landschappelijke beplantingen. 

Mogelijk 90 procent zal verdwijnen
Ook in 2017 was al sprake van de Essentaksterfte in Flevoland en daar was de ziekte het duidelijkst te merken. In de periode dat de bladen weer aan de bomen kwamen, kon men zien dat steeds meer essen kale kruinen lieten zien, waarbij een aantal bomen op omvallen stonden of al op de grond lagen. Ook toen gaf Staatsbosbeheer aan dat er nergens zoveel essen staan dan in Flevoland, maar volgens de provincie zal na zo’n 10 jaar 90 procent van de populatie verdwenen zijn. Daaraan voegde Staatsbosbeheer toe dat bijna álle essen waren aangetast, alleen niet allemaal even sterk.   
Door de ziekte zal het landschap van bomen behoorlijk gaan veranderen, daar de es, na de populier,  de meest voorkomende boomsoort in de provincie in 2017 was. 

Daar waar de essen verdwenen werden elzen en beuken geplant, maar geen essen meer, daar de laatste boomsoort te kwetsbaar is. Een ander verhaal – volgens de media – was het kostenplaatje, want het ruimen van zieke essen en het aanplanten van nieuwe bomen kost behoorlijk wat. Daarbij komt ook dat het hout van zieke bomen minder oplevert en dat het weer jaren duurt voordat de nieuw geplante bomen hun volwassen ‘taken’  kunnen uitvoeren.

(Bronnen: Natuurmonumenten, Omroep Flevoland, Boswachtersblog Flevoland, Staatsbosbeheer, Khamakar News Agency)

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek 

© Khamakar News Agency / 27.01.2025

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Geverifieerd door MonsterInsights