BRONCKHORST – De natuursite Nature Today kwam deze week met het bericht dat bomen dreigen te verdrinken door de grote regen van de afgelopen tijd. Het is zowat zomer, maar in de bossen zijn al bruine bladeren te zien aan de bomen. Verschillende media hebben daarna de vraag gesteld of het veilig genoeg is om te wandelen in de bossen of er moet gevreesd worden voor omvallende bomen.
In de Achterhoek
In de verschillende media is te lezen dat een volwassen eik per dag zo’n 1.000 liter kan ‘wegdrinken’. Echter, het is overal veel te nat, ook in de Achterhoek. En een te natte grond kan minder goed zijn voor een aantal bomen. De boom ademt zuurstof via de wortels, waarbij de lucht uit de bodem wordt gehaald. Op het moment dat de grond vol met water zit, is het voor de boom ‘naar lucht happen’ en is er kans op stikken.
Extreme droogte kan een bedreiging zijn voor bomen, maar zeker ook overmatige regenval. Water is essentieel voor een boom, maar té veel water kan de wortels doen verstikken. Het artikel van Nature Day spreekt over het feit dat er in het voorjaar verschillende symptomen zijn gezien, symptomen van aantastingen van bomen door het hoge grondwaterpeil. Hierbij valt te denken aan bruine bladranden tot bepaalde ziektes en dit komt zowel voor bij loof- als naaldbomen in het bos.
Komt het voor dat de bomen niet stikken door te veel water, kan het toch nog voorkomen dat het langdurige zuurstoftekort slecht is voor de gezondheid van de bomen. Tevens is er al sprake van wortelrot. Dit komt door de schimmels, die het goed doen op een natte bodem. Deze schimmels kunnen daardoor in groten getale de wortels aanvallen, waardoor de boom instabiel wordt en de kans op sterfte toe zal nemen.
Herkennen van bomen in nood
Bezoekers van de bossen, kunnen de ‘in nood’ verkerende bomen herkennen aan de bruine kleur van de bladeren. Normaal gesproken zijn de bladeren groen, maar bij teveel wateroverlast ontstaan bruine randen aan de bladeren. Dit lijkt er wel op als een boom uitdroogt. Bij verstikking lijken de bomen minder vitaal en ook minder vol. Bij jonge bomen is het erger, waarbij de gehele boom verwelkt en verzuipt.
Op dit moment komt het vooral voor in de drassige Achterhoek. Daarentegen minder op de Veluwe, omdat het grondwater daar lager staat. De bomen op de Veluwe hebben vaak minder natte wortels en worden minder vaak aangetast. Daarbij komt dat de bomen in de uiterwaarden meer gewend zijn aan meer water. Zo zal men bij de eik, wilg en populier minder bruin blad zien.
Daarentegen is het niet zo dat de bomen onmiddellijk omvallen; ze zouden zelfs nog jaren kunnen blijven staan. Maar er zit wel gevaar in bomen met natte voeten. Op het moment dat de bomen wortelrot hebben, zijn ze gevoelig en kunnen ze minder goed vast zitten in de grond. Daardoor is het omvallen een stuk gemakkelijker. Dit kan vooral voorkomen bij bomen die liever droge voeten hebben, zoals de grove den en de lariks. Deze bomen zullen sneller verstikken, waardoor het omwaaien makkelijker zal gaan.
Boswachters en – ecologen maken zich meer zorgen om de weersextremen. Zo is het de ene tijd extreem droog en op een ander moment extreem nat. En het moet duidelijk zijn dat geen enkele boom tegen deze extremen kan.
Bossen worden veilig gemaakt, waarbij bepaalde takken – die sneller kunnen vallen – uit de boom worden gezaagd. Daarnaast kunnen ook hele bomen preventief worden gekapt. Daarnaast kan het ook voorkomen dat bepaalde paden en wandelroutes worden afgesloten. Bezoekers in een bos kunnen zelf ook letten op levende bomen met bruine randen aan bladeren. Deze bomen kunnen makkelijker omwaaien.
(Bronnen: NOS, Omroep Gelderland, Nature Today, Bosgroepen, KNVVN)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 20.06.2024
Nieuwsbrief Groene Mantelzorger juni 2024
Bomen water (© Sabine via Pixabay) 
