Buurt heeft last van hangjongeren

OPINIE – Vanaf donderdag 17 augustus geldt voor het gebied rond de Kempenaar 21-06 en 14-58 in Lelystad een samenscholingsverbod voor de duur van 3 maanden. De media hebben gemeld dat de burgemeester dit heeft besloten op basis van de APV. Dit betekent dat iedereen die met meer dan 2 personen bij elkaar komt en overlast veroorzaakt, een boete kan krijgen. 

Overlast 
Volgens de regionale media hebben bewoners van de wijk Kempenaar aangegeven dat ze al een langere tijd last hebben van een groep hangjongeren. Hierbij zou sprake zijn van vandalisme, het maken van veel lawaai en het treiteren van voorbijgangers. 

De vraag die hierbij gesteld kan worden, is wat wordt onder overlast verstaan. Volgens de site van de politie is het niet verboden om op straat rond te hangen. Daarentegen is overlast veroorzaken wel strafbaar. Volgens de politie wordt onder overlast verstaan: vernieling, troep achterlaten en alcohol en drugs gebruiken op openbare plaatsen. Op het moment dat jongeren de regels overtreden, dan riskeren ze een boete. Er zijn ook gevallen bekend dat de jongeren doorverwezen werden naar het bureau Halt. 
Jongeren – volgens de site van Politie – zoeken vaak bepaalde plekken op om bij elkaar te komen. Meestal gaat het dan om de ingang van een winkelcentrum, een park of een plein. Hierbij wordt vaak door buurtbewoners over geluidsoverlast geklaagd of ervaren hinder van de hangjongeren. 

Lelystad 
In Lelystad zou het gaan om jarenlange overlast en onveilige situaties. Hierbij zou het gaan om hangjongeren die voorbijgangers en ondernemers zouden intimideren, drugs gebruiken, geluidsoverlast veroorzaken en vernielingen aanrichten. Meerdere buurtbewoners – die hun verhaal anoniem aan de media hebben verteld – geven aan dat het gaat om jongeren tussen 12 en 20 jaar met een harde kern van 15 jongeren, vaak familieleden. 

Opvallend is dat dit laatste ook gemeld wordt. Hoe weet men dat iemand familie van iemand anders is? Komt dat omdat ze op elkaar lijken? Dan zijn er veel mensen familie van elkaar. Of misschien dat ze binnen gaan in hetzelfde huis of gebouw? Iedereen die binnenkomt in de kroeg is dus ook familie van elkaar. Of weet men de achternaam van de jongeren? Dat betekent dat men op een of andere manier contact heeft gehad. Heeft men dan al gesproken met de jongeren zelf of met de ouders? Ik denk het dus niet .  

Gouda Goverwelle 
Lokale media maakten in september 2020 bekend dat bewoners van de wijk Goverwelle in Gouda al maanden last hebben van overlast van jongeren. Hierbij zou het dan gaan om herrie, het handelen in drugs en het maken van rotzooi. Vooral ging het in die tijd om de straten Watergangpolderplein en Rietvinkpolderstraat. De buurtbewoners hebben aan de media gemeld dat jongeren tot diep in de nacht bij de huizen en in de brandgangen zouden rondhangen. Hierdoor zouden de omwonenden een gevoel van onveiligheid hebben gekregen.  
In Gouda was overigens ook in de wijk Korte Akkeren gemeld dat er overlast was van groepen jongeren. De fractie van de PvdA heeft melding gemaakt van de onveiligheid en dat bewoners geen meldingen durfden te doen uit angst van represailles en intimidaties.    

Actieplan Zeewolde 
Ook in Zeewolde is er sprake van overlast, zeggen de lokale media. Maar daar was al eerder sprake van overlast. In de jaren tussen 2003 en 2006 was er ook sprake van overlast van hangjongeren. Deze hielden zich op bij de voordeur van de lokale AH op het winkelplein. Ook hier werd gedronken en mogelijk drugs gebruikt en soms viel er een woordje naar de klanten van de supermarkt. 
Maar dit probleem werd opgelost toen de gemeente in gesprek ging met de jongeren, want wat bleek? De jongeren hadden geen eigen hangplek en vroegen op hun ‘eigen straatse manier’ aandacht voor dat probleem. Door te luisteren naar de jongeren werd dit probleem opgelost. 

Vorig jaar kwam er weer een melding van Jeugdoverlast in Zeewolde. Hierbij zou het gaan over een groep van 20 jongeren die in beeld is bij de gemeente en de politie. De media geeft aan dat de gemeente, samen met politie en het OM, een plan van aanpak Jeugd Zeewolde heeft opgesteld. De inzet hierbij zou zijn om de overlast door de jongeren terug te brengen, zorgen dat ze niet (dieper) in het criminele circuit raken, verdere escalatie te voorkomen en om rust onder de jeugd te brengen. Bij het plan zou samengewerkt worden met onder meer jeugdagent, straathoekwerk, jongerenwerk, Jeugdzorg, Halt, Veilig Thuis en de leerplichtambtenaar.  

Wat ik bij alle voorbeelden mis, is het overleg met de jongeren zelf. Waarom heeft de gemeente de jongeren niet eens uitgenodigd of is het college niet op bezoek geweest bij de jongeren die worden beschuldigd van overlast? Waar is de organisatie Jongeren voor jongeren (of iets wat daar op lijkt), waar is de jongerenwerker die de jongeren echt kent, waar is de organisatie Buurtvaders? Ik mis het belangrijkste deel van de verhalen: de inbreng van de jongeren zelf. Waarom wordt niet gevraagd naar hun mening en waarom wordt er geen overleg gepleegd? 

Jeugdoverlast minder groot dan gedacht
Op 7 mei 2014 schreven Razia Ghauharali en Ruud Dorenbos het artikel ‘Jeugdoverlast minder groot dan gedacht’ (Sociale Vraagstukken). Het artikel was gebaseerd op de cijfers van de Veiligheidsmonitor 2013. Aangegeven werd dat bijna 40 procent van de bevolking aangeeft dat er sprake is van rondhangende jongeren in de wijk. Maar 1 op de 6 geeft aan dat sprake is van overlast. Dit houdt in dat rondhangende jongeren niet meteen wil zeggen dat er overlast is. Daarentegen zijn het vaak jongeren die klagen over overlast op de plaatsen waar ze rondhangen. Voorts wordt melding gedaan van het feit dat het aantal personen dat ervaart overlast te hebben van rondhangende jongeren in de periode van 2008 – 2011 is gedaald en niet toegenomen.  

Belangrijke punten zijn dat er weer eens gekeken moet worden naar de cijfers van bijvoorbeeld het CBS en de inbreng van de jongeren zelf. De Veiligheidsmonitor 2021 (CBS) geeft aan dat maar 45 procent van de ondervraagden tevreden is met de voorzieningen voor jongeren in de buurt. 
Sociale overlast in de buurt zou bestaan uit zo’n 7 vormen en wel ‘dronken mensen op straat’, ‘verwarde personen’, ‘drugsgebruik, bijv. op straat of bij coffeeshops’, ‘drugshandel’, ‘overlast door buurtbewoners’, ‘mensen die op straat worden lastiggevallen’ en ‘rondhangende jongeren’.
Hierbij zou de de meeste overlast van rondhangende jongeren en van buurtbewoners zijn. Ongeveer 20 procent geeft aan dat dit als overlast te ervaren en 5 procent veel overlast te hebben. 

Last geven kan natuurlijk niet, maar daarentegen kan men in gesprek gaan met de jongeren en speciaal diegenen die er verantwoordelijk voor zijn. 

(Bronnen: Omroep Flevoland, Politie, In de Buurt Gouda, Zeewolde Actueel, Sociale Vraagstukken, CBS, lelystad.nieuws.nl) 

Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek 

© Khamakar News Agency / 17.08.2023