ARNHEM – Enkele maanden terug gaf de provincie Gelderland aan het voornemen te hebben om de beschermde status van oude bosgroeiplaatsen af te zwakken, wat dan zou gelden om zo’n 1.700 hectare. Indien het besluit doorgang zou krijgen, zou de afzwakking de provincie meer mogelijkheden geven om de gebieden te gebruiken voor woningbouw en wegenaanleg.
Oude bosgroeiplaatsen ‘onbeschermd’
Afgelopen week kwamen de verschillende media wederom met het bericht, zoals de regionale media die zich afvroegen of bepaalde bossen en bosjes in de provincie zomaar gekapt mogen worden. Iedereen begrijpt zeker dat de bossen en de gebieden waar ooit bossen hebben gestaan, een unieke waarde hebben. Maar volgens de provincie Gelderland moet er gestopt worden met de beschermde status van bepaalde bosgebieden omdat deze ruimten nodig zijn voor de verschillende bouwplannen.
Hierbij wordt vaak gesproken over de oude bosgroeiplaatsen. In de Statenbrief van 16 september 2025 over het onderwerp ‘Oude bosgroeiplaatsen’ wordt uitleg gegeven over het item. Volgens de Statenbrief wordt een oude bosgroeiplaats omschreven als een plek in het landschap waar tenminste sinds het begin van de 19e eeuw, al bos aanwezig was. In deze bossen komen nog altijd bijzondere soorten voor, die nauwelijks verspreidt zijn vanuit de huidige vindplaatsen. Hierdoor ontbreken deze soorten in de jongere bossen.
Buiten de bescherming
Vaak zijn dit gebieden met een grote mate van biodiversiteit, veel mossen en paddenstoelen, maar ook waar bomen voorkomen die al ouder zijn dan zo’n 200 jaar. Een deel van de bomen is te vinden in de beschermde natuurgebieden, maar ook juist daarbuiten. En juist die bomen op kleine gebiedjes – en volgens de provincie zonder veel ecologische waarde – wil de provincie Gelderland de bescherming versoepelen.
Volgens nationale media zou de provincie Gelderland juist oude bosgronden buiten de beschermde Natura 2000-gebieden en het Gelders Natuurwerk willen gaan gebruiken. Dit zou een afspraak zijn uit het coalitieakkoord van de fracties van BBB, VVD, CDA, ChristenUnie en SGP. Volgens de provincie lopen bouwprojecten vertraging op door de zogenaamde ‘strenge’ regels. Indien er minder ‘strengere regels’ voor bescherming zijn voor de oude bosgroeiplaatsen, kunnen de gemeenten zich flexibeler opstellen als het gaat om bebouwing.
Insprekers niet gerust
Ondertussen is er afgelopen woensdag een inspraakronde geweest bij een commissievergadering van de provincie, waarbij werd aangegeven dat het inderdaad vele kleine gebieden zijn, maar wel gekoesterd worden door de bezoekers. Daarom waren de 13 insprekers ook bang dat er flink wat gekapt zou gaan worden, maar de provincie zou niet van plan zijn om zo’n 1.700 hectare bos te gaan rooien.
Volgens Natuur en Milieu Gelderland zijn de oude bosgroeiplaatsen ‘ecologische en cultuurhistorische onvervangbare hotspots en schatkamers van bodembiodiversiteit’. Dat wil onder meer zeggen dat de grond voor eeuwen met rust is gelaten, overigens één van de weinige plaatsen in Nederland. Door de plannen van de provincie zijn de maatregelen buiten alle proporties en is de kans groot dat duizenden gebieden de beschermde status zullen verliezen waarvan op dit moment de gevolgen niet te overzien zijn. Eerder dit jaar heeft de provincie ook al over het plan gesproken, maar aangezien bepaalde criteria ontbraken, werd het voorstel teruggetrokken.
De insprekers en een aantal fracties van (met name linkse) politieke partijen in de Staten zien het nut van het plan niet in en vragen zich af hoe vaak de Gelderse gemeenten tegen de beschermingsregels zijn aangelopen. Volgens de provincie Gelderland zou dit in zo’n 9 gevallen zijn gebeurd. Maar tijdens de commissievergadering bleef de grootte van het probleem onduidelijk en werd er geen duidelijkheid geschapen in het aantal bomen dat het veld moet ruimen. Mogelijk dat dit over 2 weken ter sprake zal komen, wanneer de partijen in de Staten in debat gaan over het plan.
Daarnaast heeft de provincie laten weten dat ze veel ambities heeft en 100.000 nieuwe woningen wil bouwen. Deze moeten energieneutraal zijn, naast het feit dat de natuur hersteld moet worden en de landbouw duurzamer gemaakt worden. Daarentegen is de ruimte beperkt en moeten er keuzes worden gemaakt. In ieder geval geeft Gelderland aan dat de schaarse ruimte beter benut moet worden.
(Bronnen: Provincie Gelderland, De Gelderlander, Omroep Gelderland, BNNVARA, Khamakar News Agency)
Henny AJ Kreeft (Stichting De Groene Mantelzorger)
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 28.11.2025
