HARDERWIJK – Volgens de provincie Gelderland moeten treinen kunnen keren in Harderwijk om de intercity vanuit de Randstad door te laten lopen naar Nijkerk en Harderwijk. De vragen hierbij zijn of men wel tevreden moet zijn met een intercity en wat er onder een keervoorziening precies inhoudt en of dit ten koste gaat van de natuur en het milieu van de directe omgeving van de spoorlijn en het station.
Treinen moeten keren
Volgens de provincie zou een intercity met een keerlus bij Harderwijk voor meer treinen tussen Amersfoort, Nijkerk en Harderwijk zorgen, meer zitplaatsen en kortere reistijden. En dan komt de klapper van de provincie: de keerlus van bijna 100 miljoen ‘verbetert de bereikbaarheid van de regio’s Amersfoort, Foodvalley en Noord-Veluwe’. De provincie heeft op haar site laten weten dat er extra infrastructuur nodig is om meer intercity’s op de Veluwelijn tussen Amersfoort en Harderwijk mogelijk te maken.
Zo staat er aangegeven dat de provincie Gelderland – samen met de gemeenten Harderwijk en Nijkerk, ProRail, NS, Noord-Veluwe Bereikbaar, regio Amersfoort, provincie Utrecht en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat – een verkenning is gestart om – naast de bestaande stoptreinen – vanuit Amersfoort 2 maal per uur een intercity door te laten rijden van Amersfoort, via Nijkerk naar Harderwijk. Zonder veranderingen betekent dat er meer personentreinen gaan rijden op dat gedeelte, zo’n 6 maal per uur.
Derde spoor
Volgens de provincie is het noodzakelijk dat er een 3e spoor komt zodat de treinen die van Amersfoort komen, kunnen keren en dat moet in de buurt van Harderwijk komen. Dit zou – volgens de provincie – een robuustere dienstregeling voor de Veluwelijn geven en kan deze zelfs verbeterd worden.
ProRail heeft 3 mogelijkheden waar men momenteel naar kijkt:
- ten westen van station Harderwijk (de boog van de kant van Ermelo tot aan het station)
- ten oosten van station Harderwijk (van het station tot en met Deventerweg)
- ten oosten van de N302 (waarschijnlijk zal dit voorbij de Knardijk worden)
Indien er voor een oplossing gekozen wordt van een 3e spoor, zullen de aanpassingen ook gevolgen hebben voor de veiligheid van de overwegen. ProRail wil in de verkenning de knelpunten in kaart brengen en de mogelijke oplossingen – zoals een onderdoorgang – meenemen.
De provincie is van mening dat veel mensen gebruikmaken van de treinen op het traject Harderwijk – Nijkerk – Amersfoort. De bedoeling van de extra treinen is om de verkeersdruk op de A28 te verminderen. Dit is mede nodig omdat er zo’n 21.000 nieuwe woningen gebouwd moeten gaan worden in de komende jaren, vaak dichtbij de stations. Daarom rekent de provincie op een grotere toename van het aantal treinreizigers. Tevens zullen reizigers op de stations Ermelo en Putten profiteren van meer zitplaatsen in de stoptreinen.
Alternatieven
Men kan zich afvragen of er ook gekeken is naar mogelijke alternatieven en alle cijfers. Volgens de site Nieuwbouw Nederland staan er 35 regionale projecten op de rol de komende jaren met ruim 1.700 woningen. Niet echt veel te noemen en mogelijk zou daar van nog maar 1 project in Harderwijk zijn wat overigens niet in de buurt van het station komt. Op de gemeentelijke site van Harderwijk is niet veel te vinden over projecten in de buurt van het station. Wel heeft de gemeente aangegeven dat elke dag veel reizigers gebruik maken van het station Harderwijk, waarbij de spoorlijn in Harderwijk een bijzonder kenmerk heeft, namelijk de scherpste spoorbocht van Nederland, dicht bij het station.
Belangrijk is aan te geven hoeveel reizigers – zoals de gemeentelijke site van de gemeente Harderwijk aangeeft – ‘veel reizigers’ zijn. Een overzicht van de NS gaf aan dat gemiddeld in 2024 nog geen 5.000 personen per dag gebruik hebben gemaakt van de trein vanaf Harderwijk en dat daarvan 62 procent in de daluren heeft gereisd, wat eigenlijk niet zo heel veel is. Men mag zich echt afvragen of het nodig is om bijna 100 miljoen euro te investeren en behoorlijk wat aan te passen in de ruimte langs de bestaande spoorlijnen om een 3e spoor aan te leggen.
De goedkoopste oplossing is waarschijnlijk niets doen en gewoon het aantal treinen op hetzelfde niveau houden. Daarnaast zou een extra stop van de intercity van Zwolle naar Amersfoort in Harderwijk en Nijkerk ook een goedkope oplossing zijn. Daarnaast een overstapje van het ene spoor naar het andere spoor – zoals bij vele stations is aangelegd – zou ook een goedkopere oplossing zijn dan een 3e spoor. Hierbij kan men denken dat het spoor vanuit Ermelo voor Harderwijk een ‘overstap’ krijgt naar het spoor van Harderwijk naar Ermelo, zodat de trein aan de kant van de stad stopt en niet aan de kant richting Zwolle. Hierna hoeft de treinbestuurder van achter naar voren te lopen en kan de trein weer naar Amersfoort. Mogelijk dat het hele project toch een stuk goedkoper kan en ieder geval rekening houdt met de natuur.
(Bronnen: Provincie Gelderland, Nieuwbouw Harderwijk, NS, Gemeente Harderwijk, Harderwijker Courant)
Henny AJ Kreeft (Stichting De Groene Mantelzorger)
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 27.11.2025
