MAARHEEZE – Staatsbosbeheer heeft op haar site laten weten dat ze begin augustus is gestart met de houtoogst in het Leenderbos en De Pan te Maarheeze. Hierbij wordt er gezaagd met zogenaamde ‘oogstmachines’ en tevens heeft men gemeld dat de werkzaamheden een aantal maanden in beslag zullen nemen.
Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer
Volgens de bosbeheerder is het bos van tevoren zorgvuldig door boswachters geïnventariseerd op nesten, mierenhopen en bomen met nestholtes volgens de regels van Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer. Dit zal ook tijdens de houtoogst gebeuren. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft in 2005 de Gedragscode Zorgvuldig Bosbeheer (GZB) als eerste gedragscode goedgekeurd, die in 2009 is geëvalueerd en waarbij de naam werd aangepast naar Gedragscode bosbeheer. Deze laatste code is in 2021 / 2022 wederom geëvalueerd, aangepast en de gevolgen van de nieuwe Wet natuurbescherming zijn er in verwerkt. Hierdoor ontstond de Gedragscode soortenbescherming bosbeheer. Deze Gedragscode moet de waarborg geven dat de terreineigenaar bij de uitvoering van reguliere boswerkzaamheden de schade aan beschermde soorten zoveel mogelijk voorkomt.
Dunning en verjonging
Staatsbosbeheer heeft de melding gedaan dat de houtoogst gebeurt door dunning en verjonging. Dunning wil zeggen dat er bomen worden ‘weggehaald’ om andere bomen meer ruimte te geven. Daarentegen wordt bij verjonging grotere open plaatsen gemaakt, waar soms nieuwe bomen worden geplaatst, maar meestal komt er vanzelf voldoende zaad op de bodem dat weer spontaan gaat ontkiemen. Het laatste wordt natuurlijke verjonging genoemd. Het meest ‘geschikt’ voor planken en balken zijn de rechte bomen.
De verschillende regionale media geven aan dat het vellen van de bomen gebeurt met een zogenaamde harvester (oogstmachine), die de bomen velt, de takken eraf haalt en daarna de rest in stukken zaagt. De stammen blijven in stapels liggen tot ze vervoerd kunnen worden naar de zagerij, waar ze verder worden verwerkt tot bouwmateriaal of meubels. Volgens Staatsbosbeheer is de harvester een geavanceerde houtoogstmachine die nauwkeurig en precies werkt. Hierbij velt hij en onttakt de bomen en zaagt de stam in stukken van de gewenste lengte.
Een paar dagen later kwamen de regionale media met een volgend artikel over de bomen van het Leenderbos. Het blijkt dat na jaren van veel droogte de beuken in het Leenderbos sterven door het water. Sinds vorig jaar herfst is heel veel water gevallen, wat voor sommige bomen te veel was, waardoor ze in de problemen zijn gekomen. Volgens de boswachter waren het vooral beuken die het moeilijk hadden. De grote regenbuien hebben er voor gezorgd dat de bomen in de lagere delen van het bos te lang in het water staan of hebben gestaan. Hierdoor hebben de wortels geen voedingsstoffen kunnen opnemen, waardoor de bomen sterven of al zijn gestorven.
Het blijkt niet alleen bij de beuk voor te komen, maar ook bij de kastanje en de douglasspar. Overigens laat men – daar waar het kan volgens de veiligheid – de afstervende beuken en kastanjes gewoon in het bos. Deze dode bomen blijven nog een tijd lang belangrijk voor het bos en hebben nog steeds een grote natuurwaarde voor micro-organismen, insecten maar ook voor vogels, onder meer de spechten. In een oerbos is ongeveer 30 procent dood, voor het Leenderbos is dat ongeveer 1 procent. Maar er kunnen natuurlijk bezoekers van het bos zijn, die dit niet mooi vinden. De boswachters van Staatsbosbeheer leggen dan uit dat ook dood hout van groot belang is voor het bos. Daarnaast is een bos geen wandelpark wat meestal netjes aangeharkt is. Een park kan misschien daarentegen ook best weleens wat dood hout gebruiken.
(Bronnen: Hunink Ecologie, VBNE, De Gelderlander, ED, Staatsbosbeheer)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 12.09.2024
Bomenkap (© Kerstin Riemer via Pixabay) 
