DOETINCHEM – Enkele dagen geleden heeft de gemeente Bronckhorst laten weten op haar gemeentelijke site dat er een PFAS vervuiling was geconstateerd in delen van de Oosterwijkse Vloed, een klein deel van de Baakse Beek en de zwemplas De Betteld in Zelhem. Tevens kwam de provincie Gelderland daarvoor – op 1 mei – met een negatief advies voor de recreatieplas Het Blauwe Meer in Dinxperlo (gemeente Aalten).
Meer vervuiling in de provincie
De gemeenten Bronckhorst en Aalten zijn aangeschreven, waarna de gemeente Aalten heeft laten weten dat er geen link is met andere besmettingen en dat men nog niet weet waar de vervuiling vandaan komt.
Echter het verhaal heeft een draai gekregen door een uitspraak van de Raad van State over een zaak die de gemeente Doetinchem had aangespannen. Dit was een strijd om ruim 1 miljoen euro, die het opruimen van zo’n 1.320 gifvaten gevuld met blusschuim heeft gekost, volgens de gemeente.
Volgens de regionale media hebben er tussen 2012 en 2021 illegaal vaten opgeslagen gelegen aan de Voltastraat bij een bedrijf in Milieubeschermingsdiensten. Het bedrijf zou in mei 2020 failliet zijn verklaard, maar de werkzaamheden zijn door een ander bedrijf waarschijnlijk overgenomen.
In 2020 werd al gemeld dat er ruim 1.300 vaten met mogelijk giftige maar zeker ook lekkende vaten opgeslagen lagen op een terrein vlakbij de Oude IJssel in Doetinchem. Daarnaast is er onderzoek gedaan door de Omgevingsdienst Achterhoek, hiervan is een artikel te vinden op haar site (vrijdag 2 april 2021). Volgens het artikel zouden er 1.320 vaten tot eind 2020 op het bedrijventerrein De Huet hebben gestaan, waarbij een aantal lekkende vaten zijn aangetroffen, die schade aan het milieu hebben veroorzaakt. Over de opslag, het terrein en de rol van het overheidshandelen is onderzoek gedaan en is een rapport uitgebracht.
Volgens het artikel op de site van de Omgevingsdienst Achterhoek zijn de 1.320 vaten met blusschuimwater achter gelaten. Het blusschuimwater bevatte de stof PFOS. In 2019 werd de ernst van de situatie duidelijk en is men van alles gaan doen – zowel de gemeente als de Omgevingsdienst Achterhoek – om er voor te zorgen dat de lekkage zo snel mogelijk zou stoppen en het blusschuim afgevoerd zou worden. Eind februari 2021 is het blusschuimwater naar 4 lekvrije silo’s overgepompt
Volgens het rapport had het verwerkingsbedrijf in 2010 een vergunning van de gemeente gekregen voor ‘het oprichten en in werking hebben van een inrichting voor onder andere het demonteren van brandblussers’. De toegestane hoeveelheid was 10m3, maar 9 jaar later bleek die hoeveelheid te zijn overschreden, waarbij vaten zijn gaan lekken in de ondergrond. Tevens zat in de vaten PFOS.
In september 2011 is gemeld dat een grote hoeveelheid schuim in het hemelwaterriool aan de Voltastraat is terechtgekomen (dus in het riool). In 2015 zouden er klachten zijn geweest dat er lozing vanuit de opslagvaten in een bosperceel is geweest.
Het rapport gaat voornamelijk in op de afspraken en de controles op procedures, regelgeving en vergunningen. Opvallend is dat pas in augustus 2019 sprake zou zijn van controles op het gehalte van PFOS in de opslagvaten en in bodem van en rond het terrein. Hieruit bleek dat de grenswaarden van PFOS ver werden overschreden. Daarnaast was al sinds 2006 de productie van PFOS-houdend blusschuim in Europa verboden.
Wat in het rapport niet is terug te vinden is, wat de waarden zijn geweest, of er alleen naar PFOS op een bepaald moment is gekeken of ook naar andere stoffen uit de PFAS-familie en of het lekken van de stoffen in het riool ook effect op de Oude IJssel heeft gehad en daardoor ook om de omgeving. Het is opvallend te noemen dat er nu in verschillende plaatsen in de regio PFAS stoffen worden aangetroffen. Er zijn wel uitspraken gedaan door de Rijksoverheid n.a.v. WOB-vragen, maar helaas geen meetresultaten.
De gemeente gaat in de tweede helft van dit jaar de verontreinigde bodem saneren. Hiervoor worden tientallen bodem gekapt en moeten dieren – zoals eekhoorns, steenmarters en bunzings – verhuizen naar een deel van het bos dat wel schoon is. Na de sanering van de bodem zal Doetinchem nieuwe bomen planten.
(Bronnen: AD, Gelderlander, In het Nieuws, OD Achterhoek, Rijksoverheid, De Stentor, Gemeente Doetinchem, Khamakar News Agency)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke (Burger) Journalistiek
© Khamakar News Agency / 18.07.2024