GILZE EN RIJEN – Rond de geschiedenis van de Kampstraat (en Rijen) wordt momenteel de informatie bekeken over Het Kamp van Rijen en over (ontbrekende) bestemmingsplannen. Het is nog niet helemaal duidelijk waar het Kamp van Rijen precies heeft gelegen. Er zijn documenten die spreken over ‘ergens tussen Julianastraat en Oosterhoutseweg’, over ‘ergens bij de oude Rijksweg Breda – Tilburg’ en over ‘aan de andere kant van de Vijf Eiken’. Dat laatste houdt dan in bij de Broodbaan / Munitieterrein.
Dat betekent in feite dat er nogal wat documenten bekeken moeten worden, als ze al te vinden zijn, en wat boeken moeten worden doorgenomen. Maar wat wel duidelijk is, dat de naam Kampstraat in feite los zou staan van het Kamp van Rijen. De gemeente heeft in 1915 de naam Kampstraat aan de ‘straat’ gegeven, waarna in 1941 de Duitsers de wijk pas gebouwd hebben. De naam kan dus alleen maar een verwijzing zijn naar het Kamp van Rijen, om geen verwijzing naar de bouw in 1941 te houden.
Bestemmingsplan
Rijkswaterstaat heeft op haar site aangegeven, dat een bestemmingsplan een juridisch bindend document is voor zowel de overheid als burgers en bedrijven. In dit document worden de gebruiks- en de bouwmogelijkheden voor een bepaald gebied vastgelegd. Een bestemmingsplan is typisch iets van de gemeente. Er kunnen ook door het Rijk en de provincie bestemmingsplannen worden opgesteld, maar die worden dan inpassingsplannen genoemd. Een gemeente is verplicht voor het gehele grondgebied te beschikken over actuele bestemmingsplannen.
De gemeente Gilze en Rijen heeft op haar site daar het volgende over geschreven. Middels een bestemmingsplan worden regels opgesteld waar men mag bouwen en hoe de gronden en gebouwen gebruikt mogen worden binnen de gemeente. In een bepaald bestemmingsplan wordt aangegeven waar woningen, winkels, bedrijven, wegen, recreatiegebieden en andere zaken zijn toegestaan. Tevens wordt er gemeld of een woning uitgebreid mag worden of dat er een berging mag worden gebouwd.
Kampstraat
Volgens de site van Brabants Erfgoed gaat de geschiedenis van de Kampstraat ver terug. Zo zou – volgens deze site – de straat lopen vanaf het spoor tot aan de zogenaamde Kamp van Rijen en zou het de oorspronkelijke toegangsweg tot het Kamp zijn. Persoonlijk zet ik hier nog steeds vraagtekens bij, zolang er niet genoeg bewijs is gevonden over de juiste plaats van het Kamp. De Julianastraat net als de Oosterhoutseweg zouden ook de functie van toegangsweg kunnen hebben gehad. Duidelijk wordt wel dat de naam Kampstraat niets met de Tweede Oorlog te maken had, daar officieel het besluit op 7 september 1915 viel om de straat de naam Kampstraat te geven. De vraag hierbij is dan wel welk stuk hiermee bedoeld werd en wat ‘straat’ in die tijd was. De wijk Kampstraat werd namelijk pas in 1941 aangelegd. De site Brabants Erfgoed geeft dan ook aan dat tot de aanleg van de wijk Grote Spie in 1996 het gedeelte tussen de spoorlijn en het bos óók Kampstraat heette. Tegenwoordig heet dat stuk Atalanta.
Nu gaat het om de bestemmingsplannen die hebben gelegen op het project Kampstraat. Achter elkaar gelegd, zouden er een aantal gemeentelijke documenten / bestemmingsplannen moeten zijn geweest. Overigens is er niet zoveel te vinden.
Hierbij valt te denken: 1. het besluit van 7 september 1915; 2. het bestemmingsplan Kampstraat (Siedlung) over de bouw van de woningen in 1941; 3. het bestemmingsplan over de aanschaf, opbouw / deling van de woningen en de aanleg van waterleiding en riool, vanaf 1945; 4. besluit om de woningen van de Kampstraat af te breken en een nieuw bestemmingsplan over de invulling ; 5. bestemmingsplan Grote Spie met daarin de dure bungalows van Atalanta. Het zijn er zo maar een paar, echter de vraag is waar al die zaken zijn gebleven.
Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werden per 1 september 1941 de gemeenteraden en de colleges van burgemeesters en wethouders in Nederland buiten werking gesteld. Hierbij werden de bevoegdheden overgedragen aan de burgemeesters. Na de bevrijding kwam er in de gemeente Gilze en Rijen een noodgemeenteraad. Die kon (tijdelijk) aan de gang met de ‘opbouw van de gemeente’.
Bestemmingsplan Woongebied Rijen
Eén gevonden document is het Bestemmingsplan ‘Woongebied Rijen’ (projectnummer 152535/03 revisie 6 februari 2013). Het document is opgesteld omdat op 1 juli 2008 de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking is getreden. Deze wet geeft aan dat het verplicht is om bestemmingsplannen te hebben die niet ouder zijn dan 10 jaar. Vastgelegd in dit bestemmingsplan is, wat het plangebied (pagina 8 en 9) inhield. Ruw geschat wordt aangegeven dat dit het gebied is van de planmatig gerealiseerde woongebieden aan weerszijden van het centrale lint Dongenseweg – Hoofdstraat – Stationsstraat – Julianastraat.
In punt 1.4 worden 28 bestemmingsplannen aangegeven – eigenlijk 27 en één uitbreidingsplan van 10 augustus 1954. Plan 5 in het lijstje is bestemmingsplan ‘Grote Spie’ van 13 december 1971.
In de gemeente was het eerste echte uitbreidingsplan van 1935. Dit werd tot staan gebracht door de oorlog. Na de oorlog moest de oorlogsschade aangepakt worden, naast het feit dat er een flink tekort was aan woningen voor de sterk groeiende bevolking. Nieuwe uitbreidingsplannen waren nodig, maar het eerste plan van ná de oorlog werd pas in 1952 aan de gemeenteraad voorgelegd. In 1954 werd het plan ‘Vijf Eiken’ vastgelegd en vlak daarna gerealiseerd. Vanaf 1960 kwam de bouw van woningen goed op stoom. Het plan ‘Vijf Eiken’ werd in fases voltooid, waarna tussen 1974 en 1990 het plan ‘Wolfsweide’ werd uitgevoerd en de ‘Vliegende Vennen’. Daarna, in aansluiting aan de ‘Militaire Wijk’, werd in de jaren negentig de villawijk ‘De Grote Spie’ gerealiseerd.
Maar waar zijn dan al die gemeentelijke documenten, met name over de Kampstraat, gebleven? Bij het zoeken, vooral in het Regionaal Archief Tilburg, komt men regelmatig voor ‘Reserveren, is nog niet gescand’.
(Bronnen: InfoMil, KhamakarPress, Gemeente Gilze en Rijen, Kennisbank, Ruimtelijke Plannen, Wiki Midden Brabant)
Henny A.J. Kreeft
Onafhankelijke Burger Journalistiek
© Khamakar News Agency / 17.02.2023
(Foto © Tijdmachine Gilze en Rijen)
